Beulah Ram Ah Ka Um

Chin Internet Ministry Nithum Ni Caan Hmannak

(20th October, 2010)

Caan tlaitu: Ngun Thawng Lian
Thawngtha chimtu: Rev. James Tin Kung

Bawi Khrih ah Zumtu nu le pa hna,

Pathian Dawtnak, Velngaihnak le Daihnak cu nan dihlak cio cung ah hmun tthan ko seh. Misual kan si rih ko lio ah, kan sualnak ngaihthiam kan sinak ding ah a nunnak pek in khamhnak a kan siampiak tu kan Bawipa Jesuh Khrih min in nan kut kan in tlaih hna.

Chin Internet Ministry cu, zarhtin te Pathianbia ihrawm tti nak asi i, ramkip ah a um mi Pastor te, Evangelist hna le Saya te hna nih laiholh in thawngtthabia an kan chimh nak asi. Chungtel thar nan dihlak lawmhnak he kan in don hna. Thazaangthar na laak ve asi ah cun, kan i lomhnak nganbik asi ko. Mail chung lawng si lo in, www.chininternetministry.org zong ah rak leeng tawn. Hawikom thar zong rak hruai lengmang ve hna. Bawipa bia le hla hna i um tti hi a nuam i diriamhnak an si.

Kolose 2:6,7 "Khrih Jesuh cu nan Bawipa ah nan i laak cang caah, amah he i pehtlai in nung u. Amah chung ah hram thuk piin thla u law amah cungah nan nuncan cu inn bantukin sa u law an rak in cawnpiak hna bang khan nan zumhnak ah tthawng chin lengmang ko u. Cun lunglawmhnak in khat u."

Nihin thawngtthabia a kan chimtu cu, Western Australia Chin Christian Fellowship ah Pastor a ttuan lio mi le CIM zong ah Advisory Board chungtel asi mi Rev. James Tin Kung asi. A cung ah lunglomhnak nganpi kan nei. Kan dihlak caah, Bawipa nih thlachuahnak kan pekpiak ko seh.

Thawngtthabia kan ihrawm hna hlan ah Tuarnak zong hlawknak, Pathian thangtthatnak hla ngai ta hna usih.

Rev. James Tin Kung:

Baibal relnak: Isaiah 62:2-5

Beulah ram: Khirihfa hlabu No. 430 hi “Beulah Ram Ah Ka Um” ti a si. Beulah ram tihi kan Baibal Isaiah 62: 4 lakmi a si. Zeitindah a ti tiah, “Jerusalem, nangmah cu “hlawtmi” ti na si ti lai lo i, na ram zong “Kaltakmi Nupi,” ti a si ti lai lo. Na min thar cu “Hefzibah” ti a si lai i na ram cu “Beulah” ti a si lai. Bawipa kha na cungah aa lawmh caah a si i na ram caah va bantuk a si lai,”a ti. Beulah ti cu Mirang holh in “married” tinak a si i, “thit” asiloah “nupi thit”tinak a si. Israel, Bawipa nih nangmah cu nupi bang in an thit cang tinak a si. Na min thar cu “Hefzibah” ti a si lai a ti tikah Hefzibah ti cu, “Na cungah Bawipa aa lawm lai,” tinak a si.

Isaiah 62: hi Baibal thiam sang pawl nih an chim ning ahcun, “Israelmi hna Babilon saltaannak chungin a rak kir hnu ah tialmi a si,”an ti. Israelmi hna an umnak an khualipi, David nih khuapi ah a rak sermi Jerusalem cu Babilon ralkap pawl nih an hrawh dih cikcek. A vanpang an chimh dih. A mak tuk an timi an Biakinn, chun he zan he Pathian an biaknak cu an hrawh dih. An sui an ngun vialte an lak dih pin ah an mirum hna le an mifim vialte cu Babilon ram ah sal ah an kalpi hna.

Hi bantukin an khua an ram, an miphunpi, rawhnak le ngaihchiatnak chung i an um hi an sualnak ruangah Pathian nih a kaltak hna, kaltakmi nupi bantuk a si ti kha Isaiah profet nih hin a hmuh ning a si. Kha bantuk Israel miphun nih rawhnak le ngaihchiatnak an ton caan kha “hlawtmi nupi,” asiloah “kaltakmi nupi”bantuk a si ti kha profet nih a hmuh ning cu a si.

Chan a hun ithleng i Persia Cozah nih Babilon miphun cu a hun tei ve. Persia siangpahrang Cyrus nih Israelmi hna cu luatnak a hun pek hna i, an khualipi Jerusalem ah an hung kir than. An Biakinn an remh, Jerusalem kulhnak vanpang pi kha an hun sak than. Cu bantuk dirhmun an phak kha an caah Pathian nih a kan umpi caan, Pathian nih Israel miphun cu nupi bantukin a thit caan kha a si tiah an ruah. Cucaah na ram cu Beulah ti a si lai a ti tikah Israel ram cu Bawipa nih a thitmi, Bawipa nih a umpimi ram a si lai tinak a si.

Matthai 25: Khrihfa kan zumhnak zong ah hin Bawipa nih a kan thitmi si hi a biapi tuk. Bawi Jesuh nih, Matthai 25 ah “Ngaknu pahra bianabia”a kan chimh. A fimmi nungak panga nih cun an herhmi meiinn le zinan kha an iken. A hrutmi ngaknu panga nih cun meiinn cu an iken ko nain zinan kha za lak in an iken lo. Nupi thitu tlangval a ra cang tiah tlang an hun au tikah panga hna cu an zinan a dih. Dawr ah an va kal i zinan an icawk kar ah cun nupithi tlangval pa cu a rak phan. Timhcia tein a rak ummi ngaknu panga hna cu nupi thit rawldanghnak chungah khan a luhpi hna. Zinan a va cawmi hna ngaknu panga cu an rak phan ve nain innka cu hrenh a si cang. “Bawipa, Bawipa, innka cu kan hunh tuah,” tiah an au len nain nupithi tlangval pa nih, “Kaan hngal hrimhrim hna lo,”tiah a leh hna, a ti.

Khrihfami kan nun ahhin Khrihfa ka si tiah iruah tung i Bawipa nih a kan thit lomi si a fawi te. A min lawng khrihfa rak si hi a fawi te. Khrih nih a thitmi khrihfa rak si hi kan herh. A cheukhat Khrihfa pawl cu Khrihfabu he lawng kan ithi i Khrih taktak he kan ithi hna lo. Cucaah Khrihfabu he kan ihlat deuh tikah, Biakinn leng kan phak tikah kan fel ti lo. Biakinn chung lawngah kan fel, Khirhfabu hmai lawngah kan fel. Pathian lawng nih a kan hmuhnak, midang nih an kan hmuh ti lonak hmun le caan ah kan fel ti lo. Pathian he lawng kan iceih khawhmi, midang nih an kan theih lonak thil kong ah cun kan fel ti lo. Hihi bantuk nun hi Khrih nih a kan thit lomi nun cu a si. Khrih nih a kan thitmi nun hi kannih nih kan herhmi cu a si.

Ram leng le Ram tha a phanmi Laimi hna kan nunnak ka ruah ve tikah vawlei thluachuahnak cun Salm 23 hi kan cungah a tling rua tiah ka ruah. Mithmuh thluachuahnak cu kan hmu taktak. Asinain khrihfami kan herh taktak mi cu Thlarau thluachuahnak hi a si.

Thlarau lei ah Jesuh Khrih nih a thitmi kan si hi kan herh taktak mi cu a si. Matthai 16:26 ah, “Mi nih hin vawlei pumpi hi co hmanhsehlaw, a nunnak a sungh tung ahcun a miak lo, zeicahtiah a nunnak cu zeihmanh in a caw kho ti lo,” a ti. Kan nun ram hi Beulah ram si a herh. Nihin kan sakmi “Beulah ram ah ka um,” timi hi kan nunram si a herh. Kan hla bia zoh hmanh usih!

“Pathian riantuannak ka ruah tikah ka khuaruah a har, Keimah khamhnak ca i a riantuannak ka hmuh tikah ka lung aa lawm ngaingai,” a ti. Midang cu hawikom le midang ca tal ah san an tlai. A fim a thiammi hna cu midang le hawikom ca tal ah san an tlai. Kei cu hawikom le chungkhat ca hmanh ah san ka tlai lo. Keimah bantuk santlai lomi nan um ve theu lai. Thin le lung a ngei lomi hna van arfi hna hmanh nih van an dawhter i vawlei ceunak an pek. Cu hna hmanh a tluk lomi nang le kei caah Pathian nih a Fapa in khamhnak cu a kan serpiak. Cu bantuk Pathian dawtnak cu Salm tialtu nih, “An hmun cio ah na chiahmi hna arfi le thlapa ka zoh hna tikah minung hi zeidah a si i a zawn na ruah, na hnak kar ah na tenh” a timi cu a si (Salm 8:4).

“Keimah khamhnak ca i a riantuannak ka hmuh tikah, lunglawm in ka um lai, Beulah ram ah,”a ti. Ram tha a kan phaktertu, kan caah thluachuahnak phun kip a kan petu, a Fapa tiang in a kan petu le Khamhnak a kan serpiaktu kan Pathian he aa thiummi kan si lo ding cu a hmai kan khap te lai lo. Hla phuahtu nih, “Lunglawm in ka um lai, Beulah ram ah,”a ti bantukin kan nun hi Bawipa a kan thitmi, kan nun hi Bawipa he a nungmi si uzuam usih.

Kan Hla bia chungah kir rih hmanh usih! 1. Lam hlatpi hnahnawhnak thawng kha ka theih, vawlei sualnak nih a ka kulh dih ti kha ka hngalh; lung awtawm le tihnak nih ka lem len hna hmanhsehlaw, an ka thial kho lai lo, Beulah ram in. 2. Vawleicung ahhin zumh lonak tilet nganpi a tho, mi vialte nih kan ral Satan doh awk a herh zungzal, Pathian bia ralhruang chungah ka um caah, a ka phan kho lai lo, Beulah ram ah. 3. Thliachia kha fakpi in hrang hmanh sehlaw ka tih lai lo, Pathian kut nih a ka huhphenh caah ka him ko, Beulah ram chungah cun tihphan awk zeihmanh a um lo,”a ti.

Kan pawngkam i vawlei sualnak, lung awtamnak le tihnak, zumh lonak tilet a phunphun um hmanhsehlaw ka zumhnak an thial kho lai lo, an ka phan lai lo. Zeicahtiah Bawipa he kan um caah ka him ko, a ti. Kan nun a hrawktu kan pawngkam vawlei ah hin a tam tuk. Hi thil vialte lakah hin zumtu hna nih Satan kha doh a herh zungzal a ti.

Polycarp: an timi pa hi Smyrna khua bishop a rak tuan i Jesuh Khrih a zumh ruangah an tlaih i an thahmi pa a si. Mi tampi nih Jesuh zultu Johan zultu (follower of John Apostle) kha a si tiah an zumh. Jesuh na ti lengmang mi hi hlaw law kan in thlah ko lai tiah an ti. A chimmi cu, “Kum 86 chung a rian ka tuanmi Jesuh nih hin ka caah thatlonak pakhat te hmanh a tuah bal lo. Zeitindah ka khamhtu cu chiat ka serh khawh lai, ka hlawh khawh lai?” a rak ti hna. Jesuh ruangah an thah. Kan pawngkam vawlei nih Jesuh hlawt le kaltak hi a kan fial lengmang. Cu bantuk pawngkam hrawktu thil tampi lakah mithiang Paul nih, “Khrih dawtnak he cun zeihmanh nih an ka then kho lai lo,”a ti (Rom 8:35-38).

Na min cu Hefzbah a si lai a ti. Hefzabah ti cu, “Na cungah Bawipa a lawm,” tinak a si. Kan nun ah Bawipa ilawm seh. “Na ram cu Beulah ram ti a si lai,” a ti. Beulah ti cu “thit” ti a si. Kan nun hi Bawipa nih a thitmi nun siseh. Cu bantuk nun cu Beulah ram chungah ka um ti cu a si. “Miṭhalo hna khuakhannak ah aa tel lo i misual hna lam zong a zul lo i Pathian a nihsawhmi hna sinah a thu lomi cu Thluachuakmi an si. An i lawmhnak cu Bawipa nawlbia tu ah khan a si i cu nawlbia cu chunzan in an ruat,” tiah Salm 1:1-2 ah Pathian bia nih a kan cawnpiak. Cu bantuk nun cu “Beulah ram chungah ka um” timi nun cu a si.

(Thawngtthabia aa hrawm mi dihlak Bawipa nih thlachuahnak in pe ko hna seh. CIM kong he pehtlai in chininternetministry@yahoo.com ah cakuat khawh asi. Nihin Caanhmannak a hruaitu hi Ngun Thawng Lian asi.)