Teinak Petu Pathian

CIM Caanhmannak (September 25, 2011, Sunday)

Caantlaitu: Ngun Cer Chin

Caanhmangtu: Pastor Bawi Cin

"Na thawnnak in kan ral cu kan tei hna, nangmah nih na kan umpinak thawngin kan ral cu kan tei hna ... Nangmah cu kan in thangthat zungzal ko lai i kan in lawmh zungzal ko lai." (Salm 44: 5, 8)

Kan umnak hmun cioah Pathian nih a kan um pi i nihin zongah thawngtha bia kan i hrawm ti khawh hna caah kan lung aa lawm i Pathian min kan thangthat. Nan dih lak lung lawm in kan in don hna. Nihin ah cu kan Pathian cu "Teinak Petu Pathian" a si tiin kan nih vialte sinah thawngtha a kan chimtu Pastor Bawi Cin cungah lunglawmhnak tampi kan ngei.

Teinak Petu Pathian

Nan ral kha tih hna hlah u, raltha ngainin um zungzal u law cu nih cun annih an sungh i nannih teitu nan si lai kha a langhter lai - teinak petu cu Pathian a si. (Filipi 1:28)

Perth khua ah a ummi Western Australia Chin Chrisntian Church ( WACCC) nih kum 10 ( 2001-2011) tlinnak Jubili September 16-18 ah kan tuah i kan tlangtar cu “Teinak Petu Pathian” a si. Hakha Baptist Church zong nih kan rak i taar bal. Nannih zong nan rak i taar bal ve men lai. Hakha lio ahcun Teinak Petu Pathian a sinak tiang lawng ka zumh. Asinain atu tan kan Jubili ahcun tampi khua a ka ruahter. Amah Pathian kha Teinak petu Pathian a sinak ka lung a hring ka tinak si lo in, ziah Kawl ralkap cozah kan tei hna lo, pumpak kan nunnak, kan Khrihfabu cio ah tah teinak petu a si taktak maw ti kha ruah lo in ka um kho lo. Cucaah pumpak siseh, Khrihfabu si seh teinak hi aho nih dah a kan pek? Teinak kan hmu tak maw? Minung cu tei duhmi lawng te kan si.

Jubili chung ka tonmi chung in a hung chuakmi pahnih

Pakhatnak: Kan Jubii ah Rev. Dr. Hre Kio le Pi Tlem Cin kan sawm hna. Zokhua tufa nih thlacam pumhnak an tuah i cu caan hmannak ahcun ka orhlei ah Rev. Tin Kung le ka kehlei ah Rev. Dr. Hre Kio an thu. WACCC lei in Rev. Tin Kung nih lawmhnak bia a hun chim, Pathian hmawng tthiamtu hmasa a rak simi Saya Sang Ling, Saya Sang Fen, Saya Nawl Tling le Saya Van Lo a hun theihnak hna kong a chim. A chimnak a ruang cu, Saya Nawl Tling a fapa Rev. Tin Kung, Saya Sang Fen fapa Rev. Dr. Hre Kio le Saya Sang Ling le Saya Van Lo an tu a si mi keimah kha hmun khat te ah caan kan hun hman tti caah khan a si. Rev. Dr. Hre Kio zong nih tam deuh in a hun chim ve. An pahnih in an pale an hun ngai hna, kan pule zong an i lawm ve theo lai kan ti. Rev. Dr. Hre Kio nih a hun kan chimhmi cu Saya Sang Ling le Saya Sang Fen khual an tlawn lio ah, tlun in an rak onh hna lo, inn leng ah an rak ihter hna. Cun an pawng in bongbong an rak tumhnawh hna i zankhuadei it lo in hna an rak hnawh hna. Cu caah Saya Sang Ling a thin a hung tuk i saya Sang Fen kha, “ka nau, ka ho ka chuah ko cang lai” a hun ti. Ka ho a tinak cu, saya Sang Ling hi Zathang hrin Sangpi Bawi a si. Asinain saya Sang Fen nih, “ka u, na ho cu chuah duh hlah’, tiah a rak thlauh a ti. An thin hun tuk lio zong ah ka u, ka nau tiah an rak i au. An rak i dawtnak le an harnak kong a kan chimh. Nihin ahcun an thlaici tuhmi cu an hung za. Dr. Hre Kio bia a chim pah ah ka lung chung ah a chuakmi cu, Ziah kan pule an rak i dawt ning le atu rian ttuantu kan i dawt lo ning ti ka ruat pah.

Pahnihnak: WACCC chung ah hin bu 9 ( Baptist, A G, RC tbk) aa fonmi kan si i Chin State chung in Tidim lei dah ti lo cu kan tling dih. Member 560 kan si. Mah Khrihfabu hi Chin Christian Fellowship min in 2001 ah an rak thok i 2011 ah Fellowship kha Church tiin kan thlen. Kan Jubili ah Austrlia ram chung um Khrihfabu bu 24 kan sawm hna na in sianginn kai lio a si caah Melbourne in Khrihfabu 6 ( Falam bu khat an i tel), Sydney le Adelaide lei tiin bu 8 , US , Philipin le Kawlram, Perth in Siyin Khrihfabu le kawl he Chin he a cawhmi bu hna nih hlaremh in an kan telpi, kanmah he cun Khrihfa bu 14 nih lawm te in Pathian kan thangthat khawh. WACCC ah hin thlichia a hran le tilet a thawh zong hi a um ve. Cu chung cun nihin ah Khrihfa bu then lo te in Jubili kan tuah khawhnak a ruang zeidah a si? Bu kan i tthen liangluang hi tah?, Then tha cu a poi lo nain then chia in kan ni tthen tawn. Dawtnak Pathian a si tikah huatnak in a rami tthennak teinak cu Pathian pekmi cu a si hnga maw? Tthen tu cu a ka bawmtu an si lo tiah fiang te in a ti fawn. Kan biakmi cu Teinak Petu Pathian a si ko ttung. Khrihfa aa timi Chinmi kan i huat chin lengmang le Kan peem len ko hi zei ruang ah dah a si hnga?

Teinak Petu Pathian le a cohlangmi Nunnak pahnih

Biaceihtu 7: Pathian nih Teinak hi kanmah thawng in a si tiah an i uangthlar sual lai ti a phan caah Gideon Ralkap 32000 chung ah 300 lawng a thim hna. Gideon nih Minung tlawmtam a biapi lo i, teinak petu taktak cu Pathian a si zia kha fiang tein a hmuh ve. Cu nih cun mipi nih na fale he kan uk ko an ti nain, “kan uk hna lai lo i ka fale zong nih an in uk hna lai lo, Bawipa nih an uk hna lai” tiah a rak tinak hna kha a si. 1 Samuel 30: 23,24 David le amah he a zaammi nih Amalek an rak tei hna lio ah khan, ral dohnak a kalmi hna nih dohnak a kal lomi hna kha hranchaw pek an rak duh hna lo. Hi lio ahhin David nih “Ka u le ka nau hna, hi bantuk in Bawipa nih a kan pekmi ah hin, cu bantuk in nan tuah hnga lo, kannih kha a kan zuah i a kan pekmi ah hin” tiah a rak ti hna. Teinak cu Kanmah kan tthawn ca le kan fim caah a si lo. Vawlei kan tei khawhnak cu Teinak petu Pathian kan zumh i kan i nunpinak thawng lawng in a si (1 John 5:4-5). Cu teinak nih cun vawlei nunnak ca lawng ah si lo in Zungzal nunnak ca tiang a kan pek caah Teinak petu Pathian a min thangthat si ko seh.

Paul nih abik in rualremnak a chim (Filipi 1:27-2:18). Filipi 4:2 “zaangfahnak in kan nawl hna. Bawipa chungah unau bantuk tein lungkhat in um i zuam uh,” a ti. Cun Bawi Jesuh bantuk in toidornak lungthin kha ngeih a forh hna i porhlawtnak le mah zawn lawng ruahnak nih minung a pingah a kan kalpi tawnnak kha ralrinnak a pek hna. Khrih he aa pehmi nunnak an ngeihnak cu Pathian vel thawng in a si i, Khrih he aa pehmi nun nih lawmhnak le daihnak an hmuh kha a chimh hna.

Pathian hmai ah pheh khawhmi kan ngei lai lo. Prophet Nathan nih David kha na sual a ti cang ka David a sual aa ngaichih. Ka sual ti i theih le sual ngaihchih hi a biapi tukmi a si. Cu lo ahcun Pathian nih na thinlung chung ah hmunhma a ngei kho lai lo i teinak an pe kho lai lo. Midang tei duhnak le ngaihthiam khawhlonak thinlung ngeih cu Pathian sin in kan hmuh hnga dingmi teinak taktak kan hmuhnak ding a dawnkhantu a si. Kanmah kan sung. Kanmah nak in Khrihfabu kan dawt deuh i midang kan ngaihthiam hna deuh paoh ah Pathian sin in teinak kan hmuh deuh deuh ko lai. Teinak petu Pathian cu mi a ngaithiamtu, zawnruahnak le dawtnak Pathian a si ca lawng ah si lo in amah bantuk in nun a kan fial ve caah a nawl kan ngaih a herh (Mt 6:33).

Paul nih ttih hna hlah uh teinak petu cu Pathian a si a tinak hi mah zawn ruahnak caah a si lo. Pahian pennak caah a si. Kan pule an rak i dawtnak ka ruah khawh tawk cu a zum rih lomi hna sin ah rethei ngai in thawngtha an rak chim caah a si lai ka ti. Atu kan chan ahhin tah Kan Khrihfabu chung a ummi an thlarau, taksa, thinlung damnak an zawn kan ruat hna maw (Ezekial 34)? Nifa kan nun ah teinak petu Pathian sawm lo in kan um sual maw? Salm 23 ah Bawipa he cun a thukbikmi muihnak chung hmanh ah zeihmanh ka ttih lai lo a ti. Teinak petu Pathian a sinak kha kanmah nih kan zumh i kan nunpi a herh.

Cucaah dawtmi u le nau hna, kan pupa hna nih daw te in thlaici an rak tuh bantuk in kannih zong tinhmi pakhat te ah daw te in ttuantti hna usih. Cawnnak a rak ngei lomi le tonnak a ngeilomi kan tamnak WACCC tthen lo ten a um hi mahnak in Khrihfabu dawt deuhnak thinlung ruang ah a si lai ka ti. Kan bochan ngaimi Khrihfabu a rak dirhmi hna hi an nupile nak hmanh in Khrihfabu hi an dawt deuh in ka hmuh. An nupile hi Khrihfabu caah hnahnawhnak chuahtertu si hna seh law, an maak men hna lai ka ti. Khrihfabu cu Khrih pum Pathian ta a si. Chin Khrihfami nih voi tampi cu Teinak petu Pathian hmunhma kan pe duh lo i, teinak petu ah kanmah kan i chia tawn. Teinak taktak cu minung fimthiamnak nih a tlinh kho lo. Pathian lawnglawng nih a kan pek khawh. WACCC dawtnak thlizil he kum 10 tlinnak Jubili darkhing thawng a hun thannak cu Teinak petu kan Pathian asi caah a min thangtthat si koseh.

Tlang Thialkhawh Zumhnak

CIM Pathian Ni Caanhmannak

(September 18, 2011)

Caan Tlaitu : Ngun Cer Chin (CIM Chungttuan)

Thawngtha Chimtu : Pastor Francis Za Thang

Tuchun ni tiang dawtnak in a kan umpi i thluachuahnak he lam a kan hruaitu kan biakmi kan Pathian a min thangtthat si ko seh. Zumtu kan ca ahcun kan tthawnnak rawl (I Peter 2:2) a si. Cu rawl cu ngakchia caah hnuuk (1Peter 2:2), rawlttam mi caah chang (Mat. 4:4), patling caah sa (Heb. 5:11-14) a si tiah a ti. Pathian bia hrawm tti khawhnak caanttha a kan petu kan Biakmi Pathian cungah lawmhnak biachim buin le pumpak kan nunnak ap buin kan caan hram thawk hna usih.

Pathian Bia Thiang Relnak

Isaiah 55:10-11 “Ka bia cu van in a rung tlami ruah le hawhra bantuk a si lai. Ruah le hawhra nih cun, van ah kir tthan ti loin, vawlei kha an hnawnter I thlaici kha an khohter i an tthanter i thlaici tuhtu kha thlaici an pek hna i rawl eitu kha rawl an pek hna. Cu bantuk cu ka kaa in a chuakmi bia cu a si ve lai – ka sinah a lawngin a ra kir tthan lai lo, tuah seh tiah ka fialmi kha a tlolh lai lo i ka thlahhnawh chanmi thil ah khan a tlam a tling lai.”

Thlacam Cahnak

1. Atulio harsat lungretheihnak a ingtuarmi Kachin kan unau hna caah thlacam bawm hna usih.

2. Kawlram cozah le kawlram chung ummi miphun viatel caah thlacamnak ngei hna usih. Pathian dawtnak an theih khawhnak lai zong thlacam piak chih hna usih.

3. CIM Pathian rianttuannak caah thlacamnak ngei hna usih. Pehzulh in mipi caah thawngttha bia a thlah khawh zungzal nak lai Bawipa sin ah thluachuahnak hal piak hna usih. Tawlreltu upa hna le chungtel hna ca zongah thlacamnak in bawm zungzal hna usih.

4. Tuni thawngttha a kan chimtu Pastor Francis Za Thang le a Khrihfabu (Mie Christian Fellowship, Kuala Lumpur, Malaysia) caah thlacam piak hna usih.

Thawngttha Chimtu Tuanbia Tawi

Nihin kan sinah thawngthabia a kan chimtu hi Pastor Francis Za Thang (Haiphai, Mie peng, Hakha) asi. Mie Christian Fellowship, Malaysia, chungtel 1658 sinah ah kum 3 chung Pastor a ttuan. 2012 January thla tiang a um pi hna lai. Pathian nih nupi ttha, Pi Iang Hnem, a pek i fapa 2 le fanu 1 thluachuah a pek hna. CIM ah thawngttha chim kan sawmnak lung lawm te’n a kan cohlan caah a cungah lunglomhnak tampi kan ngei i Pathian tu nih a rianttannak le a innchungkhar ah thluachuahnak pe chin ko seh.

Thawngttha Chimnak

Pastor Francis Za Thang

TLANG THIALKHAWH ZUMHNAK (Mk. 11 : 22 -23)

"Ti lio thiam nih Ti in paam, Thing kai thiam nih thing in tla" ti mi phungthluk a um bang Khrihfa zong kan zumhnak hi thihpi ve kan herh. Khrihfa upa pakhat an rang a rak tlau i ramlak dinhhmun ttha kan phaknak paoh ah thla a kan campi lengmang. Kan hmuh hlei lo in Phungki ka tuakter lai tiah a kal i zarh 2 hnu ah amah tein a rak tlung te lai, nichuah lei ah a um ko tiah a kan chimh chin. Nihin kum 15 a rauh tiang an rangtum cu a tlung hlei ti lo. “Tlang” timi sullam cu "phentu" tinak asi i mahbantuk zumhnak ngei pawl cu tlang tthial lei siloin phentu tlang a nganter chinmi kan si.

Heb. 4 : 12 ah "Pathian bia cu vainam kaphnih har nakin a har deuh" tiah kan hmuh nain Mk. 4 : 13f. ahcun lamdaak, lunglak, hlingbur hmanh a pah kho lomi a ti lila. A sullam cu nangmah le keimah, a tlaknak thinlung kha a biapi tuk. Hlan Pi le Pu chan ah an zumhnak der in tukforh tluknak an ngeih sual ahcun zarh, thla, kum tiin an sual tuahmi zoh in pulpit cung kai an i thloh (Baar). Cu tikah an i fahsak lo. A ni a tlin tikah Bawipa le mipi hmai ah sualthlahnak le ngaihthiamnak an hal. Nihin kan chan ah pehzulh hnik tuah u sihlaw hmaizarh caanhmang hnga pulpit cung kai kho kan um ti rua lai lo dah ka ti.

Pathian bia (Bible) cu rel, ngaih, zumh, nunpi ding asi nain a chung kau lem lo in kan paw a fah caan ah paw domhnak ah hman, mangchiat caan ah chantling tang ah chiah, cu hmanh cu tawhhrenhmi kuang, bizu chungah hei ka lakpiak uh ti asi tawn. Mah bantuk zumnak nihcun Tlang tthial cu chim lo ei sual pawpawrh (Thli) zawtnak hmanh a damh lai lo.

Jentailmi hna Pathian biaknak Jerusalem tual kha chawzuarnak le mifir kua i an canter ruangah Theipi kung chiatserhnak in tlang tthialkhawh zumhnak tiang a bia aa peh nak asi. Hi bia Jesuh nih a chim lio ahhin an hmai ah Oliv tlang, a tanglei ah Rili thi (Dead sea) a um taktak. Nain, a chim duhmi cu mit i hmuhmi Pathian thilser fing le tlang cimh, thawn ruangmang ding cu asi theng lai lo. An thinlung chung thilrit kha asi ko lai. Zumtu le Pathian karah dawntu thil kha tlang tiah tanhchunhnak lak dawh asi.

Rev. Van Lo ttialmi ah, Khua pakhat Biakinn sak an duh i Mipi nih Biakinn cu khua lu lei a sannak ah an ti. Zumhnak a tthawng ngaimi kebai nute nih an inn hnulei hmunrawn ah tiah biatung a dirh ve nain aho hnatlakpi a tong lo. Puak chom in khua lu lei ahcun thla 3 chung an pumhpi. May thla a hung phak tikah thlichia a hrang i Biakinn thar an sakmi cu a rawk dih. A hnu an caih tthan tikah keibai nute chimnak an inn hnulei hmunrawn ah an tthial a ti. Minu nih Biakinn hi ka duhnak ah an sak lo caah rawk seh tiah thla a cam lai lo nain Pathian nih a thinlung zumhnak a hmuhpiak i khuami mi tamdeuh caah Biakinn pakhat cu an sak khawh ko lai tiah minu caah tthialpiak dawh asi.

Ka miduh (Ngechit) ka co lonak kong tehte ka hun khan ta lai. Hakha, Tlanghrawn um Bawi fanu nih a rak ka uar. A hawinu sinin ka hmanthlak a ka cah i zeidang liangluang um in Karate cawnnak Shan bawgbi kua deldul le hnan-chiat-ku (Thingtan 2 hri he pehmi mituknak) he thlakmi ngelcel ka rak pek. Mithat ruaram lainawng phun pei asi hi tiah a zai an ti. A nau le an ttah ah mah pa nih an seh hna lai tiah tthihnak ah a hman an ti.

A hnu i ka nawl len zongah duh ti hlah, Yangon ah an um i voikhat ka va leng hna. An inn tthat le an motor tthat cu. Maw khuazing, ka inn le ka lo hnga, ka motor ding vialte tiah ka thinlung tein ka hram len (maw ka thin tiah !) Pathian rian a ttuan tiah a rak theih ka ahhin khua rak ruah dawh in an chim than (zei bang ti awk tha mu...) Mah bantuk ka hmanthlak vialte kha a rannak in ka hlonh, mei ah ka khangh dih. I chiah rih ning law a tu pakhat nu hmanh hi ka co kho hnga lo. Vei __ te bantuk hin kop ngei loin ka vak rih hnga.

Khrih he kan karah i co kho lo dingin dawntu, phentu (Tlang) a um ve sual ahcun.. kanmah lei in hlonh, khangh, hrawh hau phun maw, Pathian nih thawnpiak hau phun dah asi? Bawipa bochannak le lungtak thlacamnak nih “Tlang a thial khawh.”

Thawngtha aa hrawmmi nan dihlak Bawipa nih thluachuah in pe ko hna seh!

A Rian Thiang ah,

Francis Za Thang

--

CIM lei in "Sawmnak": CIM Pathian thawngttha bia hrawmnak ah chungtel tampi sawm izuam hna usih. Chungtel luh halnak na duh a si ahcun chininternetministry@yahoo.com / ntlian@yahoo.com/ dannybawi@gmail.com ah chungtel halnak ca kuat khawh a si. Cun, CIM rianttuannak he pehtlai in tam deuh theih na duh ahcun www.chininternetministry.org ah len khawh kan si.

Lawmhnak tampi he,

CIM Tawlreltu

Bawipa Kan Sawm Lo Ahcun

CIM Caanhmannak (September 11, 2011, Sunday)

Caantlaitu: Ngun Cer Chin

Caanhmangtu: Zing Cia

Bawipa dawtnak a fekmi cu, a dong hrimhrim lai lo, A zaangfahnak zong a cat lai lo; Zing fate in an thar lengmang, Zumhtlak a sinak cu a liangngan hringhran. (Tahnak Hla 3:22,23)

Bawi Khrih ah kan dawtmi nu le pa, u le nau hna, a dong hrimhrim lai lo mi Bawipa dawtnak nih kan umnak hmun cioah a kan um pi caah nihin ni caan zong kan phan than hna. Nan dihlak Bawi Khih min in nan kut kan in tlaih hna.

Nihin kannih sinah thawngbia a chimtu hi Zing Cia a si. Hakha khuahlun ah a chuak. Hakha ah ca tanghra a awn hnuah cozah rian caan tlawmpal chung Central Agriculture Service of Yangon ah a tuan pah in Universityof Distance Education in Yangon ah B.A a dih hnu in Myanmar Institute of Theological Seminary ah Master of Art and Christian Study( MACS) a dih. Cu hnu cozah rian a tuan pahin Church planting Institute Baibal sianginn,Yangon ah kumkhat ca a chimh hnu ah Pathian zangfahnah le a dawtnak a vel thawngin Malaysia Sabah Theological Seminary ah M.Div a dih khawh hnu ah Kuala lumpur ah a um mi Malay local hna he Mobilisation Social Mission Net Work ah kum khat a tuan i a tu lio hi cu Ruth Ecducation Centre le Chin Women Organization ti mi phu rian tuan nak ah kan Kawl ram miphun mino hna caah ah le kan Chin mi phun ngakchia Sianginn kai ca cawnnak a ngei lo mi hna sin ah ca chimh rian a bawm hna. Kan sinah thawngtha a kan hrawm caah a cungah lunglomhnak tampi kan ngei. A hmanthlak zong attach file ah zoh khah asi.

Bawi Kri ah pumkhat a simi dawtmi u le nau nu le pa hna nan dam cio ko hna lo maw? Mit hmuh lo tlangza dan in nan kut kan tleih hna. Hi bantuk in caantha caan sung lawi a kan petu kan Pathian min thang that si ko seh.

Nan niih he ruah than ding ah kaa thimmi baibal cang cu a tang lei hna hi an si.

Baibal Cang Thim

Moses nih cun kan sin i na kal lo dingah cun, hi hmun hin kan thawh ter hlah. (Exodus 33: 14-15)

Maw Bawipa, nangmah cu Pathian na si i nangmah nih annih cu Israel mi chungah hin pathian na si i keimah cu na sal ka si i hi thil vialte hi nangmah bia in ka tuah ti kha nihin ah hin langhter ko. (I Siangpahrang 18:36)

Baibal cathiang kan rel mi Pathian nih thluachuahnak kan pek piak seh.

Tlangtar: "Bawipa Kan Sawm Lo Ah Cun"

A launcia kum 12 lio ah Hakha khua ah kawlram pumpuluk siangngakchia lentecelhnak an rak ngei. Cu an rak tuah khawnak dingah cun tangka tampi, minung fimnak, thiamnak, thazang le seh tha zaang tampi an rak hman. Cu lio i certual sernak dingah tuan vo ngei tu cu Buhmu Ttet Too Sein a rak si. A mahhi hi zum tu a rak si lo i zum lo tu phungki a biami a rak si. Cu lio ahcun Buhmu Ttet Too Sein nih cun Hakha i kan nu le thla cam bu kha hi certual hi tha te le can khiah mi ri chungah ka dih khawhnak hnga thla rak ka cam piak uh ti in thlacam a rak sawm hna, i thlacam a rak fial hna. A mah hi zum lo tu a si fawn. Kan nu le nih cun Buhmu Ttet Too Sein i a rian tuan vo a lakmi dih khawhnak ding le tlamtlinhnak dingah cun thlacam nak in an rak bawmh. Kan nih zum tu a si mi hna nih tah kan rian kan tuan mi kan hlawh tlinh khawh nak ah vui zat zat dah Bawipa kan sawm ve tawn. Zum lo tu pa nih cun kan Biakmi Pathian Bawipa kha a rak sawm.

1) Bawipa Kan Hal maw?

I Siangpahrang 18 ahcun Ahab nih Israel mi vial te cu bia a cah hna i profet hna cu hmunkhat ah Karmel tlang ah a pumh hna. Cu lio ah Elijah nih cun Israel mi hna cu , zei caah dah bei lengmang in ruahnak pahnih he nan kal lai? Bawipa cu Pathian a si ah cun, amah cu zul ko uh; sihmanhsehlaw Baal cu Pathian a si ahcun, a mah cu zul fawn ko u,' tiah a ti hna. Mi zapi nih cun bia kakhat hmanh an let lo i Elijah nih cun mi zapi cu a thawh hna i, "Keimah lawnglawng hi Bawipa profet a tangmi ka si; sihmanh seh law Baal profet cu za li le sawn nga an si. Elijah nih Baal profet cu a thawh hna i," Nannih nih cawtum pakhat kha i thim u law can hmasa u, nannih cu nan tam deuh cu taa tih hna. Cutikah Baal min cu zingka in chun tiang an auh i, Maw Baal kan let tuah!' tiah an ti tikah zei aw hmanh nih a let hna lo. Fak piin an au i an phung bantukin a donghnak ah cun fei le nam in anmah le anmah cu anthi pawt thluahmah in an i chun an i at ti mi kha kan rel khawh. Ka nih tah cu ban tuk cu kan si sual ve lai maw?

Asinain Elijah nih cun Bawipa min in biaktheng pakhat a ser dihhnu ah a velchum cun kahcham a cawh hnu ah thing kha ningcang tein a chiah hna i cawtum kha a can cikcek i thing cungah cun a chiah. Cun khanghnak dingah a pawgah a ra i " mawi Bawipa, Abrahma, Isak le Israel i Pathian, nangmah cu Israel mi chungah hin Pathian na si i keimah cu na sal ka si i hi thil vialte hi nangmah bia in ka tuah ti kha nihin ah langhter ko. Maw Bawipa, nangmah cu Pathian na si i nangmah nih annih cu an lung na kirter than hna ti kha mi hna nih hin an hngalh nakhnga, ka let tuah, maw Bawipa ka let tuah , tiah a ti tikah Bawipa mei cu van in a tla ciamman i aliah dih ti mi kha Bible nih a kan cawnpiak mi kan hmuh.

Cu ve bantuk thiam thiam in Solomon zong nih na sal pa hi, nangmah nih na thimmi miphun ngan, an tam lei i rel cawk lo le zeizat an si hngalh khawh lo mi hna lakah hin ka um. Cucaah na mi hna kauk khawhnak caah a tha le a chia kha ka thleidan khawhnakhnga, na salpa hi hngalhthiamnak lungthin ka pe tuah; zeicaahtiah, aho nih dah hi na miphun ngan hi a uk khawh hna lai? tiah a hal tikah Bawipa cu aa lawm i, mah hihi na ka hal i nangmah caah nun saunak siseh, rumnak siseh, na ral hna thihnak siseh, rumnak siseh, hal loin nangmah caaah a dingmi thil kha hngalh khawhnak na ka hal caah zoh hmanh na bia bang in ka tuah lai i a fim le thil a thlei dang kho mi lungthin kan pek. Cucaah nangmah bantuk a ho hmanh an rak um bal o i nangmah ban tuk hi a chuah zong an chuak bal ti fawn lai lo cun na ka hal lo mi zong kan pek rumnak he upatnak he na nunchung vial te Singpahrang dang a ho hmanh nih an in tluk lai lo a ti mi kha kab baibal nih fing te in a kan hmuh sak mi kan hmuh khawh.

Chin miphun hna kan nih vial te nih ni fatin te kan nunnak ah kan in chung ah siseh kan pawngkam kan umnak kan tuah mi thil paoh ah Elaijah le Solomon nih an hman mi bia fang te Sal ti mi a niam bik le a tang bik a simi kha i lak ve hna u sih. Sal ti mi cu a ngei tu nih duh paoh in fial i hmanh khawhmi hna kha an si. Philipi Dal hnih kan zoh ahcun Sal sinak ti mi kha kan hmuh. Cu nih cun toidor nak lungput he Bawipa i bochannak le Bawipa zei hmanh ka si lo timi Biafang kha a langh ter. Elijah le Solomon nih Bawipa sin ah an hal tikah Pathian thawnnak, lian ngan nak, thiltikho tu, a si nak vial te cu Bawipa nih an cungah a chiah tikah cun mivial te nih Bawipa thawnnak kha an hmuh. Kan nih zong hi a niambik le toidornak lungput he Bawipa sin ah kan hal ah cun zeizong vialte kan herh mi a ngeitu cu Bawipa a si caah i thumhthlak, i niam ter bu tein kan hal ah cun Bawipa nih kan hal lo mi leng tiang a kan pek ko lai.
 

2) Bawipa Kan Sawmmaw?

Exodus 33 kan rel ahcun kan hmuh khawh. Bawipa nih Moses kha a thawh i," Hi hmun hin Izipt ram i na chuahpimi hna he khan chuak u law, Abraham le Isak le Jacob sinah, " Hi ram hi nan tefa ka pek hna lai, " tiah bia kakam mi ram ah khankal u. Nan hmaiah Vancungmi pakhat ka thlah lai i Kannan mi hna le Amor mi hna le Hit mi hna le Periz mi hna le Hiv mi hna le Jebus mi hna kha ka thawl hna lai. A ram a rum i a vawlei a thami ram ah nan kal lai. A sinain keimah nih cun kankalpi hna lailo, zeicahtiah milungthawng nan si i lamhlapi ah kan thah dih sual hna hnnga," a ti. Cu bantuk thawngchia cu mizapi nih khan an theih tikah an tap ti mi kha kan hmuh. Cu tikah Moses nih Bawipa cu a thawh i, "Hi mi hna hi, kha ram ah khan kalpi hna tiah na ka ti taktak, asinain a hodah ka sinah na kalter lai ti kha na ka chimhlo. Asinain, " Nangmah cu fiang tein kan hngalh i na cungah ka lung a tling, ' na ka ti thiamthiam fawn. Cucaah ka cung i na lung a tlin a si ahcun, naa tinhmi kha ka hngalh khawh nakhnga le na lung kan tlinter khawhnakhnga, naa tinhmi cu ka chimh tuah. Cun hi miphun hi nangmah miphun an si zong kha philh fawn hlah." tiah a ti tikah Bawipa nih cun a thawh i, " Na sinah keimah kakal lai i teinak kan pek lai," a ti. Moses nih cun a mah lawng kal ding kha a ruat kho lo i a duh zonga duh lo i a timh zong a tim ngam lo.

Chin miphun hi vawlei khauzakip ah kan phan ve cang hna. Ni fatin kan nunnak ah nang lei kei zong Pathian nih Iraelmi hna kha an lung a thawn tuk lio ahcun an sin ah kal a duh lo. Nihin ah hin Bawipa kan sinah a kal duh kho lo men. Kan rian tuan nak ah , kan krifa bu chung ah , kan pawngkam kam ah, mi phun dang ram hna sin ah siseh, kan umnak kip le kan tuah mi paoh ah kan mah mi nung sinak in kan lung a thawn tuk le kan fim, kan thiamnak, kan mah minung thiltikhawhnak kan i hruk peng ah cun Israel mi hna nih hlawn tha tha an i hruk lio ah Bawipa nih an sin ah a kal duh lo ban tuk in le nan hlawn nan i phoih ahcun nan sin ah ka kal lai a ti hna ban tuk in le, nan hlawn nan ihruk i nan lung a thawn tuk ah cun kan hrawh dih sual hna lai a ti ban tuk in kan nih Chin mi phun zong hi kei mah ti nak le kanmah thilti khawhnak hmaiah kan chiah peng ko i kan lungput kan thumh tak hma sa lo ah cun Bawipa a thin hung sual lai i hrawh kan si sual lai. Moses nih cun kan sin i na kal lo dingah cun, hi hmun hin kan thawh ter hlah a ti ban tuk in kan nih zong Bawipa nang mah nih kan kal pi ve ko, kan thawh pi ve ko, ti in Bawipa kan sawm hna ahcun Bawipa cu kan sin ah a thu lai i,kan sin ah a tel ve lai i kan sin ah a dir lai.

Biadonghnak

Matthai 7: 7 kan rel ah cun "Hal u law an in pek hna lai, kawl u law nan hmuh lai, king u law innka cu an in hunpiak hna lai.Zei cah tiah a halmi paoh cu pek an si lai i a kawl mi paoh nih cun an hmuh lai i a king tu paoh cu innka kha hunpiak an si lai" tiah kan Bawipa Jesuh nih cun a kan ti. Solomon, Elijah le Mosesnih cun Bawipa khoika dah na um? an ti. Kan bawm kan mah lawng kan si kho lo ti in le, Bawipa thilti khawhnak kan ngei lo i fim thiamnak zong kan ngei lo ti in anhal ban tuk in le, Bawipa kan mah lawng kan kal ter hlah ti in an sawm. Kan nih Chin miphun hna zong nih Bawipa kan sawm ahcun kan sin ah a kan tel pi ve lai. Bawipa sawm hna u sih. Bawipa kan sawm lo ah cun...

Kan caah a tha mi aum a si ah cun Bawipa nih thluachuahnak kan pek piak ko seh.

Tinhmi Ngei In Thimmi Chin Miphun.

CIM Pathian Ni Caanhmannak

(September 04, 2011)

Caan Tlaitu : CIM Chungttuan

Thawngtha Chimtu : Pastor Danny Bawi Thianhlun (Chicago Chin Baptist Church, Chicago, USA)

September 04, 2011 tiang nunnak le damnak a kan petu kan Pathian a min thangtthat si ko seh. CIM chungtel vialte kan Bawipa Jesuh Khrih Min in nan kutnem kan in tlaih hna. Kan Pathian sin in a rami damnak, nunsaunak, daihnak le hnangamnak cu chungtel nan zapi te cungah a thar in tlunghram ko seh!

Pathian Bia Thiang Relnak

1 Johan 2:15-17 “Vawlei hi siseh, a chung thilri hi si hna seh, tlaihchan hna hlah u. Vawlei hi nan tlaihchan ahcun, Pathian dawtnak kha nan chungah a um lo. Vawlei ta a simi thil paohpaoh pumsa duhnak tehna, mi nih zoh an duhmi thil hna, mi nih porhlawtnak ah an hmanmi thil tehna hi Pa sinin a rami an si lo; vawlei in a rami lawngte an si dih. Vawlei le a chung i a ummi thil minung nih an duhmi hna hi an lo cuahmah cang; sihmanhsehlaw Pathian duhnak a tuahmi cu zungzal in an nung."

Thlacam Cahnak

1. Kent, Washington State, USA ah ti in apaammi Tv. Sang Cung Hnin (Kum 20 tluk mino) nih a tantakmi innchungkhar le Khrihfabu caah thlacamnak in bawm hna usih.

2. Vawlei khuaza ummi kan Chin miphun hna lungthin, thlarua, taksa ah a ngandam mi le a tthangchomi miphun kan si khawhnak lai thlacamnak ngei hna usih.

3. Atulio Malaysia ram ah a buai ngaimi thil kongah caah thlacamnak in bawm hna usih.

4. CIM rianttuannak caah Pathian sin ah thluachuahnak hal piak hna usih.

Thawngttha Chimnak

Danny Bawi Thianhlun

Tlangtar: “Tinhmi Ngei In Thimmi Chin Miphun”

Baibal Thiang Thimmi Relnak: Johan 15:16 “Nannih nih cun nan ka thim lo, keimah nih kan thim hna i a hmun ding thei kha tampi in va tlai tuah u tiah ka fial hna. Cucaah kan min in nan halmi paoh cu ka Pa nih an pek hna lai.”

Caanttha a kan serpiaktu kan biakmi Pathian a min tthangtthat siko seh. Caan tawite kan ngeihmi chungah kan tlangtar lei ah luh colh hna usih.

Kawlram, Kawlmi hna sin ah Mission Rian: Kawlram Khrihfa tuanbia zoh le chimrelnak ngeih tik ah American Baptist Foreign Mission Society nih 1813 ah an rak thlahmi Rev. Adoniram Judson kong hi chim lo le rel loin a si thiam lo. Kawlram ah Rev. Judson a rak phaknak le Khrih thawngttha a rak phuannak kum 200 a tling cang lai. A ralaimi kum July 11-14, 2013 ah cun Chicago ramkulh chung ummi Rev. Judson philh lonak caah dirhmi Judson University ah Adoniram Judson nih Kawlram ah mission rian a rak ttuannak kum 200 tlinnak (Adoniram Judson Bi-Centennial Celebration) cu sunglawi ngaiin tuah dingah timh tuahnak ngeih asi. Cucu nihin ni kan vawlei pi nih a kan theih pimi Kawlram Khrihfabu tuanbia kong a si.

Chinram, Chin Miphun hna sin ah Mission Rian: Sihmanhsehlaw, kannih Chin ram le Chin miphun sin ahcun Kawlram ah Adoniram Judson a rak phak hnu kum 86 hnu lawngah kannih Chin ram ah missionaries an rak phan. Cu caah kan Chin miphun Khrihfabu tuanbia ah philh awk a ttha lomi le kan philh khawh lomi ni cu America Baptist Churches hmangin Bawipa nih kan caah US ram in a rak thlah piak mi hna Rev. Arthur le Laura Carson hna an rak phak ni March 13, 1899 hi a si. Kawlram cozah nih 1966 ah ramdang in mission rianttuan a rami vialte a rak tthawl dih hna. Kum 60 chung tluk ah hin Chin ram le Chin miphun hna sin ah mission a rak ttuan ttuanmi cu minung 7 lawng an si. Sihmanhsehlaw, Bawipa nih kan Chin miphun hna lungthin ah fak piin rian a ttuan tik ah kum 60 chungah Chinram cu Khrihfa ram ah a cang.

Kan minung hawi hna nih philhmi Chin miphun Bawipa nih a kan thim. Kan theih cio bantukin 1948 hlan ahcun Chinram cu atulio Kawlram (Burma ram) chungah aa rak tel rih lo i zalonnak he mah tein aa ukmi ram a rak si. Mah lio caan zohtik ah, kanmah Kawlram chungin tlang cungmi cheukhat hna sin ah le kan pawngkam ram hna sin ahcun thawngttha bia chim le phuan a rak si cang nain kannih Chin miphun hna sin ahcun dawtnak lungthin he timh ciammam le nunnak pek in a rak kan rat hnawhmi an rak umlo. Khat lei in kan chim a siahcun kan pawngkam ummi kan minung hawi hna hmanh nih theihmi le siaherhmi miphun kan rak silo.

Cubantuk in, kan pawngkam ummi kan minung hawi hna hmanh nih theih lomi le siaherh lomi miphun cu Bawipa nih cun a rak kan philh lo. Bawipa nih Chin miphun cu a rak kan philh lo lengah siaherhnak le dawtnak a kan ngeih caah vawlei khattalei ral ummi vunrang hna kha kanmah caah a rak kan thlah piak hna. Bawipa nih siaherhnak le dawtnak tak he thimmi miphun kan sinak fiang tein a langhter. 1813 i Kawlram ah a rak phanmi Rev. Adoniram Jodson rianttuannak kha Chin miphun nih ihrawm ve te ko hna seh tihin loin kanmah Chin miphun ca hrimhrim ah Bawipa nih Rev. Carson te nupa cu 1899 ah kan Chinram te ah a rak kan thlah piak hna. Cu nih a langhtermi cu Chin miphun cu Bawipa nih sapesial in siaherhmi le thimmi miphun kan si nak kha a langhter. Johan 15:16 chungah “Nannih nih cun nan ka thim lo, keimah nih kan thim hna …” tiah a ti. Bawipa min thangtthat si ko seh! Chin miphun nih Amah Pathian thim ding hmanh kan rak theih hlan ah Amah nih a rak kan thim cang tinak a si.

Bawipa nih thluachuahnak (Chawva le Fimnak Degree chim duhmi a si) menmen pek duh ruah ah maw Chin Miphun hi ram dang ah a kan phak ter hnga? Hi biahalnak hi ramthumnak phan mi kan Chin miphun nih kan ifian cikcek lo asi ahcun ramdang kan phak mihi thluachuahnak siloin tlau nak tu a si lai. Atu hmanh ah ramdang nun le sining kan dawinak ah Chin miphun tampi cu kan tlau cuahmah cang. Hmun tampi ahcun nu le pa le Khrihfabu hmanh nih kan hringcia kan fa le nunzia ko hmanh hi a celh in kan celh ti hna lo ti a si.

Aluanciami kum 15 kum 20 lio ah khan cun US ram hna cu Rev. Dr. Van Bik te le Rev. Dr. Steven Hre Kio te hna kanpa le bantuk lawng nih phak khawhmi ram ah rak ruah a si. Atu ah cun, kan rat ning cu idang hmanhsehlaw, Pathian zangfahnak thawngin tangli awng lo le a mizei poah zong nih kan rak phan kho cio cang hna. Chin miphun zong atu ahcun vawlei khuaza kip ah kan phan i miphun dang hna lak zongah khua kan sa cang. Vawleicung ram vialte dengmang tluk ah Chin miphun kan phan i kan um cang. Rian kan ttuan, ca kan cawng, khua kan sa cang. USA ram hna ahcun ramtthen (State) hi 50 a um i keimah theihtawk cun Chin miphun nih khua kan saknak hi ramtthen (State) 42 nak tlawm lo ah kan um cang. Kan dirhmun sining zoh tik ah anmah ram dang mi hna he inn le lo, ngeih le chiah lei in zoh ahcun anmah bantuk tein khua kan sa kho i kan sia zong a rem ngai. Hihi khat lei in cun Pathian thluachuah pakhat cu a si ve ko tiah ruah a si.

Khat lei in ruahnak a rak um ve mi thil pakhat cu, Bawipa nih Chin miphun hi vawlei he aa pehtlaimi thluachuahnak pek a kan duh ruangah ramdang ah a rak kan phak ter tiah ruah a siahcun, Bawipa hi Chinram ah tah hi vawlei thluachuahnak a kan pe kho lo maw? timi biahalnak hi hal awk tlak ngaingai a si. Mi cheu khat kan Chin miphun unau hna cu ramdang zong an chuak ve lo nain vawleicung sui le ngun, chaw le va tampi an ngeih ve ko ttung. Cu caah Bawipa nih Chin miphun ramdang a kan phak termi hi thluachuahnak pek a kan duh ruang lawngah a si hrimhrim lo timi hi a fiang. Zeica’h dah a kan thim i kan phutawk lo thluachuahnak a kan pek tiah ruah hrimhrim kan hau.

Tinhmi ngei in thimmi Chin miphun kan si. Ram dang kan phakmi hi Bawipa thluachuah a si. Lei thluachuah le fimthiamnak kan ngeihmi hna zong hi Bawipa thawngin a si. Acunglei biahalnak kan ngeihmi cu Johan thawngttha nih fiang tein a kan chimh. Johan 15:16 “Nannih nih cun nan ka thim lo, keimah nih kan thim hna i a hmun ding thei kha tampi in va tlai tuah u tiah kan fial hna....” Bawipa nih timhmi ngei in Chin miphun a kan thimnak sullam cu a hmun dingmi thei kha tampi in va tlai ding caah a kan thim i thluachuahnak a kan pek. A hmun dingmi thil cu zeidah a si kun tiah biahalnak aum kho men. Zumti tampi nih kan theihmi cu Pathian Bia cu zungzal in a hmuh ti tiang hi a si. Sihmanhseh, Bawipa Pathian nih cun a hmun mi rian, a hmun mi theitlai tampi va tlai uh a kan ti fawn. Vawlei cungah hin zeidah a hmun kun kan ti hnga? 1 Johan 2:15-17 kha zoh tik ah Pathian bia lengah vawlei cungah a hmun dingmi thil pakhat a um rih cucu zeidah a si tiah cun “Vawlei le a chung i a ummi thil minung nih an duhmi hna hi an lo cuahmah cang; sihmanhsehlaw Pathian duhnak a tuahmi cu zungzal in an nung” tiah a ti. A cheu khat mirang Baibal ah cun “a zungzal in an hmun” tiah a leh. A chim duhmi cu minung hi Bawipa a theih i a zumh ahcun zungzal in a nung i zungzal in a hmun tinak a si.

Cucaah Pathian nih Chin miphun hna a kan thim i vawlei kili ah a kan phak ter lawng siloin thluachuahnak tampi a kan peknak sullam cu kan phaknak hmun poah ah a zungzal in a hmun mi rian le theipar tampi tlai hna seh tiah ka kan duh caah a si. 1899 hlan ah a mui mi ram Chin ram cu minung 7 lawng hmangin Bawipa nih a ceu ter i Khrihfa ram ah a cang. Nihin nanglei kei zong nunnak thap in a rak kan rat hnawh tu hna ram (North America) ah Chin miphun thong 20 renglo a rak kan phak ter tthan. Kan rak phak tik ah Khrihfa ram tiah kan rak ruahmi USA le Canada ram hna ahcun Khrih muisam hmuh a har tuk cang. Cu caah North America le Chin miphun nih kan lamhnak vawlei ram kip hna a ceu tthan nak ding caah Bawipa nih Chin miphun hi hman a kan duh ko tiah alang.

Sullam ngei loin Bawipa nih miphun a thim bal lo i sullam ngei loin Bawipa nih thluachuahnak zong a pe bal fawn hna lo.Sullam ngei le tinhmi ngei in rian a ttuanmi Pathian a si. Cu asi caah kannih Chin miphun zong hi Bawipa nih sullam ngei in thimmi miphun kan sinak le tinhmi rian ttuan dingin thluachuahnak pekmi kan si hi Chin miphun nih philh hrimhrim hna hlah usih. Sullam ngei le tinhmi ngei in thimmi miphun, Chin miphun, nih Bawipa a kan thim hnawh channak le thluachuahnak a kan pek hnawh channak sullam kan philh i a kan fialmi rian (Mission) kan ttuan lo ahcun

Bawipa ngaih nih a kan hrawh lai tihi phan a um ngaingai.

Bawipa nih kan zapi caah thluachuahnak kan pek piak ko seh!

Khrih ah,

Danny Bawi Thianhlun