Khrih Ah A Lamkip In Thang Hna Usih

Chin Internet Ministry Thawngtha

June 26, 2011 ni (Sunday) Caanhmannak

Thawngtha chimtu: Pastor Dar Lian

Caantlaitu: Lal Cung Awi

Biahmaithi: CIM Thawngtha aa hrawmmi Bawi Khrih ah dawtmi u le nau nan dihlak cungah Pathian daihnak le hnangamnak cu a zungzal um hram ko seh. Nihin ah thawngtha a kan chimtu ding cu Pastor Gabriel Dar Lian a si. Pastor Gabriel Dar Lian cu Hakha peng Ruan khua ah a chuakmi a si. Kawlram in tanghra a awn hnu ah, India ram Chennai ( Madras) khua i aum mi Indian Theological & Seminary, Sarampore affiliated asi mi Sianginn in M. Div. Degrees a la. A tu hi Iowa State chung i a um mi Iowa Chin Baptist Church, Columbus Junction khua ah Pastor a tuan. Hi bantuk in CIM Thawngtha ihrawmnak ah a caansunglawi pek in thawngtha a kan chimhnak cungah CIM minin lawmhnak tampi kan ngei. Atu cu thawngtha chimtu sawm cang u sih.

Biahmaithi: Tuni ah hin hi email group tuanvo a la i a tlawreltu le thawngtha aa hrawm zungzal mi hna sin ah lunglomhnak tampi ka ngei i, Pathian nih a ram kauhnak caah in hmang chin ko hna seh tihi ka thlacamnak asi. Ka thiamlonak ka palhnak a um sual ko lai i, Khrih min in ngaihthiam ding kan nawl hna. Tuni ah kan zate in i hrawm tihna usih tiah ka thim mi Bible ca cang cu, Efesa 4:7, 15b hi la in Khrih ah a lam kip in kan than awk asi tihi asi lai.

"Khrih ah a lamkip in thang hna usih”

Efesa 4:7, 4: 1

(Grown up in all things into Him who is the head-Christ). Hi kong he pehtlai in Khrih ah a lam kip in kan than awk asi ti mi hi (three sub-topics) tengnge pathum in hrilhfiah ka duh. A pakhatnak ah ;

1, Trusting in God ( Pathian i bochan, hngahchan, zumh): Voikhat cu Taluk ram ah bicycle cit a thiam taktak mi pa a um i, cu pa cu minung taampi nih an rak zoh len i thazaang an rak pek len. Cu pa cu a thiam tukah hin thir zunghnih kauh ahhin cycle cu facang tun keng cung chuan buin, khat talei ah a chuak pi khawh. Cu dih cun an ka zum sual lai lo ati i, a nung mi caw kha a keng ah a chuan i a chuahpi than. Mi tampi a zoh mi nih cun, cu pa cu a thiamtuk tiah an zapei an bengh i an thangthat. Cu pa nih cun “ hi hi ka tuah khawh ti hi nan ka zum maw? “ tiah a hal hna. Mipi nih zum ee, kan in hmuh ko cu ta, Zum tuk an ti. Cu lio ahcun a pawng bik i ka zumbik ko ti phun i, a kut a hlirh i a hlirh ko mi pa te cu, Ra i cit law, khatlei ah kan chuah pi lai…. a hun ti vial ah khin cun, ehhh..ka duh naisai lo na ka thlak sual lai ati. Hi pa nih hin kha pa kha a ka kal pi kho lai ti hi a zum kan ti kho maw?

Marka 10; 21-22, Mirum pa cu Jesuh nih dengteo in a vun zoh i, pakhat lawng na bau, va kal law tangka cu misifak then hna,… ati tikah ahmai achia i ngaihchia ngai in a kir. Hi ka ahhin tah, hi Mirum pa nih hin Khrih hi aa hngatchan maw?

Biakam hlun chung in Genesic 22:2 chung ah hin Abaraham nun kan humh khawh. A upat hnu i a ngeihmi a dawttukmi a fapa ngeihchun te, Isak cu Pathian nih a hneksak i khanghthawinak i hman ding in a hal tikah sian loin a um lo. Gen 22: 9 , biaktheng a ser i cu cung ah cun a chiah. Hi hi Pathian i bochan cu asi….Abaraham hi zei caah dah zumhnak lei i kan pa tiah ti asi? A fel bik ruang ah maw? Asi hna maw? Gen 20:2 A nupi Sarah hmenh pei Gerar siangpahrang Abimelak sin ah ka far asi tiah lih a chim ko kha. A biapimi cu Pathian kha a bochan, a zumh, a ngeihchun fapa hmanh khangh thawinak ah a pe siangtu asi lo maw?

Daniel 3:17-18, Maw siangpahrang, kan Pathian nih kan khamh ko seh, a kan khamh lo hmanh ah na pathian cu kan bia hlei lai lo i a hmai zong ah kan kun hlei lai lo, ti kha bawipa nangmah nih hnal ko, tiah an ti. A alh hluahmah mi meiphu chung piah hmanh a tihterlotu hna cu, Pathian an zumhnak le an chung i a nung mi thlarau kha asi deuh.

2, Unity ( Rualremnak): Kan Lairam Khrihfa hmasa hna , zeitluk in dah an rak i dawt i rualremnak an ngeih. Lo thlawh hmanh ah khat le khat an i hlawhbung i, nang na der ee na thawng ee ti loin, lohma hma khat ah rian a ni tuak in an i hlawhbung tawn hna. Khat le khat a har deuh mi an bawmh chanh hna.

Voikhat cu mit nih minung cung i a um mi ah khua ahmu kho bik a sangnak lei ah aum mi pei ka si cu a ti i, pum cung i a ummi hnar, ka, kut , paw le ke kha mit nih meeting a auh hna. An ceihmi cu kan bawi asi mi minung caah hin zeidah ka bomh khawh chin lai ti si lo in, ho dah kan bawi pa/nu caah ahhin a biapibik ti in an meeting cu an thawk ciammam i, ka a hung dir i keimah hi ka sibik ko, ka umlo ahcun rawl eilo in nan thi dih ko lai ati. Kut a hung dir ve i, eii…ee… na hei ti ve men, keimah nih rian ka tuan i ka’n cawm hna lo ahcun rawl lo thi ding lawng te… a ti hna. Pawpi zong cu a dir ve i,,, ei lawng ei le tuan lawng tuan i a chiahnak hmanh um lo cun, na si khawh tung lo ati. Ke cu a thin hungtuk cang i, dai dih uh, ningzah zong hi nan hnal lo, keimah lo cun khoi kha hmanh chuak kholo pawl… a ti hna. Mit nih cabuai cu a cumh i dai dih uh, khua a hmu lo i, ttinpah i a chuih le a pahdih ding pawl a ti hna. I thinhung ngai in an meeting cu an hgol. An ttin pah cu an thin cu a hung cio i lampi ah an i khawngdeng dih i, inn cu hma le rung he an phan cio. A hun ah an theihthan mi cu lungrual tein kan um lo ahcun harnak kan tong lai i Pathian duhning zong asi lo ti kha an fiang dih cio. Kan bu, kan ram, kan inchungkhar ah Pathian nih a kan pek mi laksawng, thil tikhawhnak a dang cio mi kha kan Lu asi mi khrih caah hmang cio hna usih.

I Korin 12 :21, 26-27, Cu caah mit nih khan kut cu, nang cu ka herh lo ati ko lo (1Kr12: 21). Pum chung nge pakhat khat nih fahnak a in ahcun a dang nge zong nih arak in pi ve; cun pakhat khat nih thangthatnak a hmuh ahcun a dang vialte zong nih khan aa lawmhnak cu an rak ihrawm ve. Cu caah nitin kan nunnak ah Khrih sin in a ra mi rualremnak tu hi tanh ko hna usih.

3, Dawtnak in than (Growing in love): A pathumnak le a donghnak ah dawtnak in thang ko hna usih. Zeiruang ahdah Pathian nih kan Bawipa Jesuh Khrih hi, hi vawlei cung ahhin a run thlah ti-ah cun, Pathian nih a kan dawttuk hringhran ruangah asi. John 3:16, Pathian nih vawilei hi a dawt hringhran caah a fapa ngeih chun te kha, a pek cu caah a mah a zum mi paoh cu an thi lai lo, zungzal nunnak an ngei lai.( I Kor 13: 1 ff ), Van mi holh hmanh ka hei thiam ko hnga, sihmenhsehlaw dawtnak ka ngeih lo ahcun ka holh cu darkhuang le hnachet thawng le sumsel tum thanwg bantuk men asi ko. Nawlbia lak ah asang bik cu mah le mah i dawt bantuk tein innpa dawt hi asi. ( Levet 19 : 18, Marka 12:31 ).

Luka 10:25,10:33 , Phungbia cawnpiak tu saya pakhat a ra i, a mah foih duh ah ,” Saya zungzal nunnak hmuh awkah zeidah ka tuah lai?” tiah a ti. “Cathiang nih Bawipa na Pathian cu na thin lung dihlak le na ruahnak dih lak in na dawt lai i na innpa zong kha nangmah naa dawt tlukin na dawt lai ,”tiah ati. Jesuh nih “Na bialeh a hmaan; cu cu va tuah law na nung lai “tiah a ti.

A tang ( Lk 10:33) ahhin Samaria mitha pa kong kha kan hmuh kawh. Voikhat cu Jeruslem lei in Jeriko khua lei ah a kal mi khung tlanwg pa damiah nih an tlaih i an velh hnu ah lam tlang ah an hlawnh ati. A hmasa bik ah Tlangbawi, a changtu ah Levi mipa nih an kal tak ve. Sehmenhsehlaw samaria mipa pakhat cuka hmun cu a phan ve i mipa cu a satil cung khan a chuan i inn pakhat ah a kal pi I cuka ahcun a zohkhenh. Hi hna pathum lakah hin ho hidah a inn pa cu asi a tiah na ruah? a ti.

Cu ve bantuk in Khrih nih zeihmanh kan ti khawh ti lo lio ah a kan tlanh, kan hma a kan thlop piak i, cohlan awk tlak lo misual cu Khrih tisen thawngin cohlan kan si. A sunglawituk. Ka hmet lio te ahhin kan Biakinn ah Pastor pa nih phung a chim i, Good Friday zing asi. Kan bawipa Jesuh khrih Golgotha ( luruh tlang ) lei i an kal pi i ROME ralkap nih thir in an khenh chih mi a hun chim khin, “Aw!... Khrih nih a ka dawtnak hi zeitlukin dah a tuar,” ka ti i ka mitthli a tla thluhmah i Pathian dawtnak ka cohlan.

#Abaraham, Shadrak, Meshak le Abednego bantukin kan pathian sinah zumhnak, bochannak bunh hna usih law..

# Kan pum cung i aum mi hna nih keimah ti athatlo zia le lungrual tein an um than bantuk in Khrih min in khat le khat lungrualnak ngei hram hna uish law…

# Pathian nih akan dawttuk i Calvary Vailam cung i a fapa ngeihchun te a pek siang bantukin, khat le khat Khrih ah dawtnak in thang chin cio ko hna usih… Amen.

Fale Sunparnak Cu Pale Hi An Si

CIM Zarhpi Ni Caan Hmannak (June 19, 2011)

Hringtu Pa Ni (Father’s Day)

Khrih ah u le nau, nu le pa hna,

Jesuh Khrih min in nan kut kan in tlaih hna. Pathian thluachuah vanluhnak cu nan zapi cungah tlung ko seh. Nihin cu Hringtu Pa Ni a si. Hringtu pale nan zapi upat kan in pek hna. Nan cungah kan i lawm. Kan biakmi Khuazing Pathian nih lunun ngandamnak le nunsaunak in pe ko hna seh tiah thla kan in campiak hna.

Salm 104:1 Maw ka nunnak, BAWIPA cu thangthat tuah! BAWIPA ka Pathian, zeitluk in dah na lianhngan!

Kan Pathian cu thangthat peng ko usih. Kan nunnak ah thil tha tampi a kan pek. Dawtu le zohkhentu pale a kan petu cu Pathian a si. Pathian cu kan zapi i PA a si.

Nihin caan kan thiahmi kong ah relremlonak a um caah kan pa Rev. Dr. Chum Awi nih 2008 June 15 Hringtu Pa Ni ah thawngtha a rak kan chimhmi kan thlah than.

FALE SUNPARNAK CU PALE HI AN SI

Chum Awi

Bible Cherhchan:

1. Phungthluk Bia 17:6: Tu le fa hi tar hna bawiluchin an si; Fapa hna an sunparnak cu an pa le hi an si.

2. Johan 17:11b: Ka Pa nih a ka pekmi hrai, nganfah innak hrai cu ding loin a um hnga ti ah maw na ka ruah?

Biahmaitthi: Father's Day ahhin fale hna nih pale bia le nawl kan ngaihmi hna langh ter hi kan upatnak hna langh ter a si bik cem. Cuticun Father's Day cu sunlawi ter hna usih. Puai tuah in din he ei he nuamh khi a herh theng lem lo.

Bible chung bia: Kan Bible, Biakam Hlun le Biakam Thar chungah, zei biafang dah tam bik aa ttial, timi hi theih kan duh cio ttheo lai. "Pathian"(God) timi biafang hi voi 4135 aa ttial. "Pa" (Father) timi hi voi 979, "Nu" (Mother) timi hi voi 245 aa ttial. "Fale" (Children) timi hi voi 1803 aa ttial. Pathian kong ttialnak Bible chungah Pathian min cu voi tam bik aa ttial awk hrimhrim a si. A changtu cu fale biafang a si. Cun Pale biafang hi a tam i, nule biafang hi a tlawm lehlam. Fale biafang a tamnak a ruang cu Pathian mit in siseh, hringtu nu le pa mit in siseh, fale nih Sertu le hringtu hna cu dawt lawng a za lo, upat lawng a za lo, an bia le an nawl ngaih hrimhrim hi a bia tuk. Hihi Father's Day lungput a si awk a si.

Judah miphun phungthluk: Phungthluk Bia 17:6 ahcun, Tu le fa hna hi tar hna bawiluchin an si; Fapa hna an sunparnak cu an pa le hi an si, timi a um. Father's Day ti ahhin cun hringtu pale hna ni, ti a si bik. Hringtu pale nih an hrin chin lengmang mi tu le fa, techin fapaar pawl vialte cu pu bik, tar bik caah bawiluchin an si. Fa hring lo minung caah cun suiluchin a um ti lo. Fapa hna sunparnak cu pa le hi an si, tiah phung an thluk ahhin Judah miphun nih an duh cemmi cu: hringtu pa sinin fapa hna nih vawlei ahhin an duh a tling, an karhcho, saduhthah le lawmhnak a tling i, cu sunparnak vialte cu hringtu pale nih an chuahpimi, an sermi, fapa hna an roh taakmi an si, ti duhnak a si. Sunparnak a petu pa cu upat lo a wk a ttha lo. A bia ngaih lo awk a ttha lo. A nawl ngaih lo awk a ttha lo.

Jesuh Khrih nih Sertu a Pa upatnak a pekning: Jesuh hi a pa Joseph lehtama ttuannak ah fel taktak in a rak ttuan ve mi a si. Pathian Fapa a si caah a Pa rian ttuan dingin Thlarau nih auh a si hnu ahcun, a pa Joseph naakin a Pa Pathian bia kha a zulh. A nawl a ngaih. Cucaah a nun chung vialte minung hna nih a Pa duhnak an theih i, an nun pi i, Pathian duhning in an nun khawhnak ding caah zing in zan tiang cawn piaknak, phungbia chim, mi dam ter, khuaruahhar ser, leirawitu hna zong ttihlo, tlaih zong ngamh, tazacuai zong ah kaam lo, vailamtahnak ah thah zong curdu lo tein a rak um. A Pa kha zeitluk in dah a sunhlawih, a Pa sunparnak kha zeitluk in dah a fian ter, timi hi a langh ternak a zawnte a um. A lungthin dihlak in a Pa bia le nawl a ngaih, timi cu Thawngtth abia Johan 18 chung rel ahhin a fiang. Jesuh Khrih cu Jerusalem khua pawng ah tlaih ding in an kawl, an duum, an hun heel lioah khan zultu Peter bantuk kha thinhung le therphang in an um i, Jesuh pawng ah a ra mi Tlangbawi ngan salpa, a min Malkhas timi pa kha Peter nih a vainam aa zuh riangmang i, a hnakhaw tla ko, a tuk. Hilio caanah Jesuh nih Peter sinah a chimmi bia cu: Na nam kha a kawng ah sawh tthan. Ka Pa nih a ka pekmi hrai, nganfah innak hrai cu ding loin a um hnga ti ah maw na ka ruah? tiah a ti. Cucu a sullam a um: Ka Pa Pathian nih minung vialte an sualnak an i ngaihchih i, Sertu le Khamhtu Pathian an hngalh khawhnak caah vailamtah zohchia thahnak luat le hrial cu a duh lai, tiah maw na ka ruah? tinak a si. Ka Pa nih a ka pekmi hrai cu ka din hrimhrim a hau, tiah ati duhnak a si. A sullam cu vailamtahnak cu ka in hrimhrim a hau, ti a si. A rua ng cu misual khamh awk caah a si. A Pa nih a rak timh cangmi kha a Fapa nih thihnak a si zong ah a hrial duh hrimhrim lo. Hitihin a Pa sunparnak a langh ter i, cuticun a Fapa nih suiluchin aa chinh ve.

Fapatlau caah Father's Day a um kho lo: Bible chung fapatlau pa a tlau lioah khan Father's Day a caah a um kho lo. A pa dawtnak thei loin amah duhnak lawnglawng he a co hnga dingmi a pa ro chawva vialte hloh le deen khawh kha aa kalpimi a si. Inn ah a ummi a u pa cu hringtu a pa inn le lo vialte tthatein zohkhenh, karhcho ter, pa bia ngaih in a um zungzal caah Father's Day cu kumtin a tuah peng. A naupa cu a pa chawva vialte a sawksaam dih hnu le ei awk a ngeih ti lo, thih aa timh hnu ah, a pa sinah sual ngaihchihnak he a kir kha, Father's Day tuah ah a rak kir a si. Kum tampi Father's Day tuah loin a um hnu ah ngaihthiammi fapa ceote a si.

Chinmi hna caah Father's Day: Chin miphun kan pu le kan pa hna cu upat awk tlak taktak an rak si. Anmah tlakmi ram huhphenh, an ngeihmi innchungkhar le fanu le fapa le chaw le va zohkhenh le fimtawl, inn le lo rianh le mulhtlorh le ttamh, ciin le thlaak vui ter le kilven, sakah le sawmtuk, fanu le fapa sunlawi ter, ti vialte hi an rak tloh lo. Cucu pumpaak kan nu le kan pa cio an si caah kan upat naak hna cu a si. Kan sunparnak cu an si hrimhrim. Ramdang kan phanh hnu ah hringtu pa le kan upatnak hna cu dawtnak in kan i zohkhenhmi a si bik men lai. Chin miphun nih hringtu pale kan upat le sunparnak kan pek khawhnak caah thil 3 kan tuah a hau.

Pakhatnak cu kan Chinram a hmunh i Chin miphun a tlau lo nak caah kan innchungkhar thok in kan pengtlang le kan ram le miphun caah a phun kip in bawmh a hau. Cucu Israel miphun le Israel ram a dir khawhnak caah vawleicung Jews miphun vialte hmunkhat ah an dir bantuk khi kan si awk a si ko. Tahchunhnak ah Chin National Front le Chin Human Rights Organization rian ttuannak hna hi biapi taktak in kan chiah awk a si. Hi lawnglawng ah Father's Day kan tuah peng a si hnga.

Pahnihnak cu Sertu Pathian khamhnak Thawngtthabia cawnpiak le hruainak phung zul in kan pumpaak, kan innchungkhar le kan khua cioah sualnak le thil tthalo a chuah tertu satan ral doh cio awk a si. Bianabia ah Pathian ttanhnak caah umnak cioah bu le pumhnak tuah cio ahcun a bu rian ttuannak cu san a tlai cemmi a si. Bu zong ah tel lo, khua kip ah a paak deuh in mah duhmi pawcawmnak kawl, hawi le bu pehtlaih lo in um ahcun santlai lo dirhmun, fapatlau dirhmun a si ko.

Pathumnak cu fimthiamnak le ngeihchiah kawlhawl in vawleicung ramkip ah hawikom le dawtu minung tampi ngeih a hau. Bianabia ah Tuluk miphun hi cawnnak ah a thiam bik, kawlhawl lei ah a rum bik an si fawn. Hawikom an ngei i dawtu an ngeih caah vawlei pi hi anmah ta dengmang a si cang.

* Thawngtha a kan chimtu Rev. Dr. Chum Awi cungah lawmhnak nganpi kan ngei.

CIM

Khrih Ah Hramthlak Nun

CIM Zarhpi Ni Caan Hmannak (June 12, 2011)

Caan tlaitu: Pu Ro Thawng

Thawngtha chimtu: Rev. Bawi Lian Thawng

Nihin tiang CIM pehzulh tein kal khawh lengmang nakhnga a kan umpitu kan Pathian min thangṭhat in um ko seh!

Nihin CIM tlang thiang ah can a kan hmantpiaktu cu Rev Bawi Lian Thawng a si. Amah hi 1994-95 tiang kha Singapore Trinity Theological College (TTC) ah M.Min. a dih hnuah Singapore Burmese Christian Fellowship (SBCF) ah 1996-1997 tiang Church Pastor a rak ṭuanmi a si. 1996 kum in Singapore Lai Christian Fellowship (LCF) dirh hramthawk lio in Dr. Ceu Lain Thang (Dallas, USA), Rev. Ngun Nawl (COTR, Ygn), Rev. Dr. Van Bik (ZTC) hna he biatak te in a rak ṭanpitu a rak si. Amah hi atu lioah Kalaymyo i Lai Baptist Church ah Senior Pastor a ṭuan liomi a si. Nai May thla chungah khan Singapore le Malaysia a rak tlawng ta i nihin hi kan ramchung lei ah a tlung cang.

Atu cu Rev Bawi Lian Thawng sinin thawngṭha ngaihnak in thazaang la cio hna u sih.

KHRIH AH HRAMTHLAK NUN

Baibal Caang Thim: Kolose 2:7; I Kor 3:10; Efisa 2:20; Matt 7:24-25; Lk 6:48; Is 28:16; I Piter 2:6-7; Lam 20:32; Salm 118:22

Introduction:

Khrihfami hna nih kan biakmi Pathian cu Bawi Jesuh Khrih a si i amah cu kan Hramthawknak le kan Donghnak a si. Kan Suttung le kan Hrampi a si fawn. Amah thawng in zeizong te hi an si dih i cu hna cu amah caah a si dih fawn (Kolose 1:16). Khrihfa kan timi ah hin a tlangpi in, a hrampi in phun hnih kan um.

1. Born Christian timi cu chuahka in, asiloah nu le pa Khrihfa an si caah an chuahka in Khrihfa a simi hna.
2. Converted Christian timi cu chuahka si loin upat hnu ah Khrihfa biaknak ah a lut i Khrihfa ah a cangmi hna.

Hi Khrihfa phunhnih hna lak ah hin Born Christian pawl hi duh an nung ngai. Cun Hlasak, Thlacam bia an thiam ngaingai. Jesuh kong an hngalh ngaingai, Pathian kong zong an theih an hmet liote in Inn ah le Biakinn an an cawn i Jesuh kong an theih. Asinain a hnuah cun cu an theihmi Jesuh kong cu Zumhnak ah an ruah, Kan zum an ti i an theihmi lawng a rak si tawn. An Zumhnak Hram taktak cu lungpi cung ah si loin These cung ah si a fawite.

An Upat hnu ah Khrihfa a cangmi hna cu Hla an sak tikah, an aw a lai tuk i mi nih an nihsawh tawn hna, asinain an i thei lo, Pathian bia le Hla nih an Nunnak ah a lawmhter ngaingai hna. Thla an cam tikah a chim zia cu an thiam tuk lo nain an chunglei in, biatakte in le bochan buin an cam. Pumh an huam tuk i Pathian lei paohpaoh ah an zaang a thu lo, lenglei in cun an zumhnak a note a lo nain, an chungah cun, Thetse cungah si loin Lungpi cungah a si deuh.

Nihin Khrihfa kan i ti tikah kan Zumhnak le Zumhnak in kan Nunnak ah hin kan Pathian Jesuh cungah Hramthlak Nun in kan nung maw tihi ruah a hau tuk cang. Khrih ah Hramthlak Nun an na um lo ahcun, Thil a taktak (Lawmhnak, Ngaihchiatnak, Nunnak, Thihnak) a phanh tikah a tuar zia le a lawmh zia na thiam lai lo i na zumhnak a pur kho. Cucaah Khrih ah Hramthlak Nun (AD Kum 2011 kum caah Kalaymyo- LBC Caangtaar- Motto a si) hi kan ngeih hrimhrim awk a si. Jesuh kan zumh hnu ah Amah chung ah Hram kan thlak taktak lo ahcun kan thi ṭhan lai i Khrihfa a si lomi he kan i khat ṭhiamṭhiam ko lai (Matt 13:5, 6, 20, 21).

Biafang Cawnnak: A Hrampi asiloah a Killung ka timi hi Hebrew biafang Musad timi a hman i, Greek biafang Katabole timi a hman, an pahnih in a sullam chim duhmi cu, A hram tu, The base of Building, City, Nation, le Salvation (Khamhnak), le Faith (Zumhnak) caah hmanmi biafang hna an si. Village Ministries International hruaitu Drue Freumu nih cun “Jesuh kan Lungpi cung ah kan Hrampi cu thla hna usih” a ti. Foundations kan ti tikah A Hrampi tinak a si ko i kannih Laimi nih Inn kan sak tikah Suttung kan timi khi a si.

Kan i ralrin dingmi cu atu lio Laimi lak ah kei cu Founder ka si tihi a si i Founder tihi Foundation timi Mirang holh a si ko i Foundation hi a tak ah cun a lang bal kel loh, hmuhmi zong in a um loh, a tak ah cun a ṭhawng a fek i dirhkamhtu hi a rak si deuh. A fekmi Jesuh cung ah kan Hrampi hi kan khin lawnglawng ah a fekmi kan si kho lai.

Khrihfa kan sinak ah Hramthlak nak he pehtlai in Jesuh ah thil pahnih tuah peng a herh

1. Rooted on Him (Amah cung ah Hramthlak nun) le
2. Rooted in Him. Amah chung ah Hramthlak nun hna an si.

Jesuh nih Keimah cung ah timi biafang a hman i hi hi Khrihfa kan i thawknak Regenaration (Hrinthan kan sinak) a si i cu hnu ah Mithiang Paul nih amah chung ah timi biafang a hman ve i cu cu Khrihfa kan si hnu ah nifa kan nunnak ah kan tuah hrim hrim ding mi a si, renewal tharchuah nun) a si. Jesuh nih Johan 15: 5-7 chung ah Keimah ah i peh camcin ko uh a timi nih hin a fianter ngaingai tiah ka ruah.

Paul nih “cucaah Amah chung ah Hram thukpi in thla u law, amah chung ah nan Nun can cu Inn bantuk in sa u law” a timi hi a biapi taktak mi a si. Na zumhnak ah hin Mi nih tah piakmi si lo in Nangmah te nih na tah lawng ah a fel mi le a hman mi a si kho. Nangmah nih zei tluk in dah Pathian na bochan timi cung ah a dirmi a si. Jesuh cu na hngalh i a cung ah na zeipaoh na Khin dih ko cang hna ah amah he hmunkhat Nunṭinak ah le, amah Ukmi Nun na si khawhnak ah amah chung ah thukpi in na hram na thlak lawnglawng ah a fekmi, a nungmi, Pathian fa na si lai (Lk 6:48).

Khrih ah Hram Thlak Nun dirhmun na si khawhnak caah

1. Keimah tinak hi hlo law, kal tak law Jesuh Khrih Bawipa hi na Hrampi ah i lak hmasa a herh.
2. A caan ah cun...Kan Phun (eg.. Cinzah, Zathang, Hlawnceu tbt pawl) le kan Miphun, Kan Nunphung hna hi kan Hrampi ah kan chiah tawn i cu hna cu Kaltak dih an herh tuk hringhran.
3. Kam Fimthiamnak le kan Rumnak hna hi a hman kan thiam lo ahcun Mi dawntu kan si pin ah kanmah caah Zumnak lei le Biaknak lei ah Hramthlaknak ah dawntu an si kho hna. Asinain a hman kan thiam ahcun kanmah ca pin ah Midang caah bawmchantu an si.
4. Mi pakhat sunghlei khun in uarnak, bochan tuknak le ṭanh tuknak hna hi kal tak an herh tawn...Minung le Vawlei thil hi a hmunmi pakhat hmanh an um lo, a hmunmi cu Jesuh pakhat lawnglawng a si...Minung cung ah na Hram na bunh ahcun nikhat khat ah aa rawk kho mi a si.
5. Na nunhlun hna kha kal tak law Jesuh cung ah le Jesuh chung ah nan sining vialte (with all) khing dih law amah ah i hngak, nan nunnak ah amah nih uk sehlaw atu na nun hi Khrih Jesuh si seh. (Kal 2:19-20)

Teimaknak le Hramthlak Nun: Lungpi cung ah Inn a sami cu Jesuh nih Mifim a ti hna i Thetse cung ah Inn a sami hna cu Mihrut a ti hna. Jesuh ah Hramthlak nun hi a fawi mi a si lo...Awl te in zumh sawhsawh men a si lo. Khrihfa Nunnak taktak hi Mah le Mah i Kaltal, Mah le Mah i thah hnu ah Nunnak taktak ah nun hi a si. Thih hmasa lo ahcun Nunnak hi a um taktak lo. "Without death, there is no life" ti a si. Lungpi cung Innsak cu a hramthawk ah cun a har taktak ko. Asinain a hnu ah cun a Hmunmi lung a si. Thetse cung sak cu a fawite ko, asinain nihin Lairam ah Tanghra an phit tikah, cun Kawlram ah Ca an cawn tikah Lungpi cung ah Fimnak sak lo in these cung ah Fimnak tung an dirh, a donghnak cu hei ruat ve ko tuah. Tang cheu in University tiang Tuition a um pengmi Kawlram Fimthiamnak hi ruat hmanh usih.

Khrih ah Hramthlak Nun ah hin kanmah lei in Teminnak tehna, Harnak tehna, Zaanghleicawinak te hna tuah a herh ve. Jesuh kha a zei caan poh ah i hngakchan a herh peng ko. Cu hnu ah a fekmi Foundation cu kan si kho lai.

Mithiang Paul nih Kolos 2:7 ah Amah Jesuh kan ngeih hnu ah cun amah chung ah Hram thukpi in thla u sih. "Deep rooted" law, cun Amah cung ah kan nuncannak cu Inn bantuk in sa usih law" Build up in Him" cun nan zumhnak ah thawng uh. "Established in the Faith." Cun lawmhnak in khat uh "over flowing thankfulness" a ti. Khrih ah kan Hram kan thlak ahcun a cunglei hna hi kan nunnak ah an um taktak ko hna.

Biadonghnak ah: Khrihfami hna cu unaurual bantuk in aa sengmi kan si bang, kan Hram hna i i seng dih hna seh law, Hlumkhat Pumkhat lungthin le Ruahnak le, Thazaang in Jesuh Pennak caah Kal ti hna usih. American ram California ah hin Red-Wood timi Thingkung senmi phun khat a um i Kum 2500 an nung, Pe 300 an sang kho i caan saupi an nung kho...thate in an hlathlai tikah..an hram hi pakhat le pakhat an i kawl i an i peh dihnak hi an hmuh. Cu ve bang in Kutsih bu in Kuttlaih bu in Kutte zawngza bang in Khrih ah kan Hram thla hna usih. Kan hram cu Zion ah an bumhmi Lung cung ah si peng ko seh. Amen.

Bawi Lian Thawng (Rev.)

Senior Pastor

LBC- Kalaymyo.

Camp. Singapore

Vawlei Teitu Jesuh

CIM Zarhpi Ni Caan Hmannak (June 5, 2011)

Caan tlaitu: Hrang Hlei (St. Paul, MN, USA)

Thawngtha chimtu: Rev. Thawng Hlei Thang (Assistant Lecturer, MIT, Insein)

Rev. Thawng Hlei Thang hi a chuahnak cu Khuahlun, Hakha a si. Falam Baibal sianginn (ZTC) in BTh degree a hmuh hnu ah Hakha Baptist Church ah caan zeimaw zat chung pastor rian a tuan. Cu hnu ah, MIT, Insein in MDiv degree zong a hmuh. MIT nih ca chimh rian tuan ding in an auh ca ah a nupi le a fapa he MIT ah Pastoral Theology lei he pehtlai in Assistant Lecturer a tuan lio mi a si. Nihin thawngtha a kan chimh khawh ca ah a cung ah lung lawmhnak nganpi kan ngei. Hmailei Bawipa rian a tuan nak ah Bawipa lila nih a lam tluanter ko seh.

Vawlei Teitu Jesuh

31Jesuh nih cun, “Atu cu nan ka zumh cang. 32Asinain nan dihlak in ṭhek nan si i nanmahle nan inn cio ah nan kal i keimah lawngte nan ka nganh lai caan kha a ra lio i atu hi a phan cang. Sihmanhsehlaw keimah lawng ngaingai cu ka si lo, zeicahtiah ka Pa nih a ka umpi ko. 33Nannih nih keimah he nan i pehnak thawngin lungdaihnak nan hmuh nakhnga, hihi kan chimh hna. Vawlei nih hin harnak an pek hna lai, sihmanhsehlaw tih hlah u. Vawlei cu ka tei cang,” tiah a ti (John 16: 31-33).

Minung thongtampi hmai ah Jesuh cu an thut ter i a phunphun in an nih sawh, an cil hna an chak, an bengh i an duh poh in an tuah. Asinain cupkhap ti loin dai tein a in ko. “Biakinn cu na thehdih i ni thum chung ah na sak dih than taktak ko” an ti. Hi lio caan ah hin sualnak a ngei lomi Jesuh nak khan mithat lainawngpa, mi thah ruang i thong i an thlak mi pa kha an duh deuh. Jesuh kha vailam ah khenh u law Barnabas kha kan thlak piak u tiah an au.

Jesuh nih hin a inntuar lai nak kong kha fiang tein voithum kheng te a rak chimh cang ko hna nain an rak theithiam lo. Misual mi hna kutchung i an vun chanh tikah cun a hohmenh nih a pawng ah an um hnawh ngam lo. Nangmah caah cun thih zong ka ngamh ko tiah a ti tu Peter hmenh nih khan Jesuh cu ka theibak lo tiah a rak ti. Hlanlio Rome ralkap hna mi hrem le mi thah ning hi tih a rak nung ngai ko rua, a ho te nih a pawng in an rak zul ngam lo. Vailam tung kha an putter; sawnruangmang i a kal hmenh ah khan changtu an rak um lo. Sairin khua pa Simon tu nih khan a rak chan. Awnau lo tein dai tein a in ko. Prophet Isaiah nih, "Thah awk ah an kal pi mi tuufa bantuk, a hmul meh awk ah an hruaih mi tuu bantuk in awnau lo tein a um....thahawk ah an kal pi, zei ti a va um te lai ding kha a hohmenh an zei a poi lo" a rak ti.

Zultu hna kha Jesuh an hun tlaih taktak tik le an hun thah tikah cun an lung a dong tuk i an rianthing ah kir than an i tim. An ruahchannak kha a tlau, an hnabei a dong cikcek ko. A sinain zerhpi zing i a leng mi thawng nih khan an thin lung kha a thawnter, an zumhnak kha a fehter than, ruahchannak kha an hun ngei than. Cu nih cun Jesuh ca i thihngamhnak taktak kha a hun chuah pi. Jesuh thah nak khua a rak khang tu hna lakah hin Biaknak lei i hruaitu kan ti mi hna Tlangbawi ngan hna le Phungbia cawnpiak tu hna hi fak ngai i a tang mi cu an rak si. Jesuh cu dinfel nak in siseh nunning in siseh cawnpiaknak lei in siseh an rak tih tuk mi a si ca ah hriamnam lei tu in doh le thah an rak timh. Kan tei cang tiah an rak ruah nain Jesuh cu an rak tei lo.

Vawlei tuan bia ah vawlei pi tei a rak i zuam mi hna France (Pintit) ralbawi Napoleon zong vawlei pi tei i uk a rak i tim nain a rak tei kho lo. A raltuk nak tu ah sualnak ngei lo minung sing 500000-700000 kar an thi. Adonghnak ah cun a mah zong a thi beh. Japan le German pawl zong nih vawlei cu tei an rak i tim nain an rak tei lo. Hiroshima le Nagasaki minung le Jews pawl tam tuk an rak thah hna.

Jesuh tu nih cun vawlei hi dinnak in a rak tei. Jesuh tu nih cun vawlei hi toidawrnak in a rak tei. Jesuh tu nih cun vawlei hi nunnak in a rak tei. Hla phuah tu nih "Thihnak teitu minthang khamhbawi na hmai hmuh ka duh ko" a ti bantuk in thihnak tei tu taktak cu Jesuh lawnglawng a si. Thawhthannak nih Ruahchannak a kan pek, kan zumhnak hrampi zong a si.

Jesuh nih a zultu hna kha, vawlei nih hin harnak tampi an pek hna lai, sihmanhsehlaw tih hlah u. Vawlei cu ka tei cang a ti. Vawlei tei tu Jesuh thawng in kan nih zong tei tu kan si ve. Kan nun chung ah vawlei nih a chuah pi mi harnak phunphun, ngaihchiatnak phunphun kan tong ko lai, kan lung dong hlah u si. Vawlei a tei tu kan si kha philh hlah u sih.

Pathian nih thluachuahnak in pe ko hna seh. Amen.

Pa Hlei

Camp/Flemington, NJ, USA