Laimi Caah Camipuai

CIM Zarhpi Ni Caan Hmannak (January 30, 2011)

Caan tlaitu: Ngun Cer Chin

Thawngtha chimtu: Rev. Dr. Henry Siang Kung

Bawi Khrih ah dawtmi nu le pa, u le nau hna nan umnak hmun cio ah dam in nak rak um cio hna lai i Kan biakmi Pathian nih lamtha a rak in hmuhsak cio hna lai tiah ruahchannak kan ngei. January thladih zarh ah hi bantuk in thawngtha i hrawm ti ding in nan caan nan rak pek caah lung lawm in kan i don hna. Kan kal bal rih lomi lamthar, kan hmailei nunnak lamthluan ah kannih vialte a kan dawtu Pathian nih a thar in kan hruai seh law kan kilveng hram seh.

Maw Pathian, ka chungah hin lungthin thar ka serpiak law a thar le zumhtlak a simi ruahnak ka chung ah chia ko. (Salm 51: 10)

"Khrihfa cu Baibal Cathiang Kan Si" timi hla hi ngai ta hna usih.

Nihin Thawngtha a kan chimtu le forhfialnak a kan petu hi Rev. Dr. Henry Siang Kung a si i a chuahkehnak cu Haiphai, Hakha peng a si. Chin Christian College, Hakha ah Principal a tuan liomi a si. A Nupi Pi Thla Meng he fanu Katie Biak Hlei Par an ngei. A tu lio umnak cu Pyidawtha, Hakha a si. A cungah lunglomhnak tampi kan ngei. A riantuannak ah le a innchungkhar nunnak ah Pathian nih lamhruai in thluahcuah pe hram seh.

Laimi Caah Camipuai

Dear khuaza vantang um miphun hawi hna,

Laitlang in nan kut kan tlaih hna. Germany in Sayama A Ngun (Ngun Cer Chin) sin in internet chung in Thawngttha chim ding ah caan pek ka sinak thawng ka theih tikah kaa lawm ngaingai. Ka lung zong a leng fawn.

2001 kum January thla a dongh lei kan hung phan i Laitlang ah kan ceih ngaimi cu “camipuai a nai cang” ti a si. CCC zong Fenbruary 7, 2011 in camipuai kan thawk lai. Cucaah tutan ahhin “Laimi ca ah camipuai” tlangtar he Pathian bia i hrawm ding ah kan sawm hna.

Vawlei cung ah hmasabik camipuai cu zei tikah, aho nih dah a thawk i aho nih dah a phit hnga? Zei kong dah an rak phit hnga?

PAKHATNAK camipuai cu Pathian nih minung sinah a tuahmi a si i a biahalnak cu “Khuazei ah dah na um?” ti a si (Gen. 3:9). Hi biahalnak cu biaknak lei caah siseh, uknak politiks caah siseh, zatlang le nunphung caah siseh, sullam tampi a ngei. Khua le ram, fing le tlang in chim ahcun “Cu ka ram ah ka um” tiah Pathian tuahmi camipuai cu kan phit ko hnga. Pathian nih kan umnak hmun (ram) hngalhter a kan duh. Israelmi cu Iziptram. Babilonram, tbk ram dang an phak tikah “Khoika dah ka um?” ti hi an hngalh zungzal. Cu nihcun Pathian thimmi miphun an lungput a langhter. Kum a thong in a rauh hnu ah Israel ram tiah an hun dirh khawh. “Khuazei ah dah na um?” timi camipuai a phi khotu miphun cu Pathian nih thluachuahnak a pek hna. Cucu kan caah Thawngttha a si.

U le nau hna, thlarau lei thil ah tah khuazei ah dah kan um? Pathian nih thlarau thil ah, zumhnak kong ah dirhmun ngeihter a kan duh. Zumhnak ah dirhmun reprai a ngei lo mi nih Pathian tuahmi camipuai an phi kho lai lo. A taktak ahcun Pathian nih Adam a umnak kha a hngalh ko lai. Sihmanhselaw “Khuazei ah dah na um?” tiah a hal tikah a sullam cu Adam nih Pathian nawl ngaih lo in sualnak a tuah tikah misual a sinak a dirhmun kha hngalhter a duh. Pathian nih hngalhter a kan duhmi cu “michambau ka si” ti hi a si.

PAHNIHNAK camipuai biahalnak cu “Na nau Abel tah, khuazei ah dah a um” ti a si (Gen. 4:9). Kain le Abel nih Pathian sinah laksawng an rak put tikah Pathian nih saram zuatu Abel cungah a lung a si i lothlo Kain cung ahcun a lung a si lo. Zeicaah dah cu ti cun Pathian nih a thleidan hna ti hi ruahnak a phunphun a um. Pakhat cu Abel nih thawinak ah a thah mi sa lakah a tthatnak bik kha Pathian a pek. Kain nih a lochung chuak chungin a pek ve nain a “tthatnak bik a pek” ti a um lo.

A hnu ah Kain cu lungthin bon lo a ngeihnak a hung lang. Pathian nih a duhmi cu a co hlan ko lai, co hlang lo zong in a um ko lai. Cu tikah minung nih buai len awk a si lo. Kain cu a nau Abel cung ah a nah a chuak i a nau cu a thah but ko. Nahchuahnak ttih a nun zia a lang. Pathian nih “Na nau tah, khoi ka dah a um?” a ti. Kain nih “ka hngal lo,” a ti pin ah “Ka nau cawngtu maw ka si awk a si?” a ti chih rih.

U le nau hna, nai hrawng cu Hakha sizungpi ah ka kal pah lengmang. Tluangdang um Laimi nih nan hlutmi thilri tampi an um. A cung ah a hlutu min an ttial. Kan i lawm hringhran. Cu nihcun a fiantermi cu ram dang a phan mi Laimi nih Pathian tuahmi camipuai cu Pathian duhning bang in nan phit tinak a si. Laitlang caah vun ti cang ahcun “Ka hngal lo” a ti siangtu pakhat hmanh nan um lo. Thih ngamh in nan ttang. Asinain ‘i hnek deuh rih ko u’ tiah forh kan duh hna. Nan umnak ah dollar sing tampi man biakinn mang-ta-ra nan sak khawh ko lai. A si na in cu innpi a dirnak cu Lairam a si lo. Nan umnak ram ah biakinn nan herh lo tinak a si hrimhrim lo. Chim duhmi cu Lairam sersiamnak rian ahhin hmailei kum can saupi tiang tuak chih in khua vun tuak deuh rih ko u tinak a si. Biana ah ramdang a phanmi tipil a ing cia pakhat nih kumkhat ah suimilam pakhat chung na hlawhmi zat te kha CACC le CCC tbk ah vun pe u law cu nih cun kan ram cu a sersiam ko lai.

Laitlang i rian a ttuanmi bu vialte sining le tinhmi hi felfai deuh in vun hlathlai rih u, a pik a pak in tuah khawh a si lomi, phaisa lawng zong in ti khawh a si lomi, miphun a ningpi in ttantti lawng ah a si khomi, mi tampi tel lawng ah a si khomi sianghleiruun tbk miphun sersiamnak rian hi zeitik ah dah kan dirh lai? Nan ruahnak zong vun chuah cio tuah u. Cucu Laimi caah kan camipuai a si. Tluangdang um Laimi hi Bawipa nih Lairam a cawngtu ah an chiahmi hna nan si.

"Khuazei ah dah ka um?" ti aa hngalmi le "Ka naupa khoika dah a um?" ti a hngalmi cu lunglawmmi an si. Pathian nih mi lianngan ah a ser hna lai.

Nan dihlak cung ah Pathi an thluachuahnak tlung ko seh.

Minung Thawnnak Si Loin Thlarau Tu In

CIM Zarhpi Ni Caan Hmannak (January 23, 2011)

Bawi Khrih ah zumtu nu le pa hna,

Pathian dawtnak, velngeihnak le daihnak cu nan dihlak cung ah hmun tthan ko seh. Dawtnak in a kan zohkhenh zungzal tu kan Pa Pathian min ka thangtthat.

Psalm 116:15 “A mi pakhatkhat an thih tikah Bawipa caah zeitluk In dah a fah.”

(“Precious in the sight of the Lord Is the death of His saints.”)

Nihin can hmanning cu kan miphun dihlak in upatnak sangbik kan pek cio mi le zumhnak lei zong ah Pa kan i neihmi kan Pastor le hruaitu ttha, Rev. Dr. Sang Awr nih Vuleicung nunnak in a kan dinh taak nak sian lo nak ah, April 27, 2008 lio i thawngttha bia a rak chim mi kan i hrawm tthan hna lai. Cun, thiangthlarau bawmhnak in tuarin khawhnak an hmuhnak lai, a taan tak mi chungkhar Pi Mah Cin le a fale le a tule hna caah thlacamnak in bawm cio hna u sih.

Thawngtthabia kan i hrawm hna hlan ah, a tanglei hi, CIM hruaitu tthenkhat hna nih sianlo nak bia an chim mi an si.

“Laimi kan tuanbia ah hruaitu ttha bik pakhat, dawtnak le zawnruahnak he a kan ku-riit cio tu, Nu hmei ngakttah hna nih an bochan mi, Lungthiang tein velngeihnak he khua a khang lengmang tu, Khrihfabu caah tukhal ttha le Innchungkhar caah Pa ttha, sahlawhrualchan le mising zong nih bochan mi, miphun dang zong nih an dawt i an ttihzah upat mi, Bawi Khrih zultu ttha, kan in sianglo hringhran” Ngun Thawng Lian, Japan

Lungthin nih a ruah cia ko bu ah mual na kan liamtak cu ngeih chiat loin um awk a tha lo. Mah duh bang hei si kho sehlaw, ka ca cawn ka lim in nangmah he iton i bia zongza iruah tak ka duh hringhran. Na hmurka ton manh loin na liam ruangmang cu ka sia a herh tuk hringhrang. Atu cu, liam cia caan, na dam lio, i na hmurka le bia holh lawng kha hnathlam ah an cuang cang lai. Nangmah he naih tein rian a tuan mi kan ca ah na kan liamtak cu sia a herh khun. Na dam lio i lam na ka hmuhsak mi, ruahnak le thazang na ka pek mi kha philh awk an tha lo. Ka cungah zumhnak na ka ngeih i nangmah he anaih tein MIT ah riantuan ti dingin na ka sawm kha ka philh lo. Laimi Khrihfabu thithruainak le hmailei thanchonak ca i na saduhthah le siaherh bia na ka ruah mi vialte kha ka lungchung ah an caam ko rih. Na dam lio i bia siaherh na ka ruahmi le saduh na ka thah piakmi kha ka lungchung ah ka chiah hna lai i philh loin ka cinken camcin hna lai. Kan in siang lo ee ti zong ah zei san a tlai ti lo. Na kan liamtak ruangmang ai cang. Dam tein vung ikal ai ko kun. Pa Hlei, St. Paul, USA

Mual na kan liam tak cu ngeih a chia i zaang a raam tuk ko e. Mitampi bantuk in kei zong nih "ka pa" tiah siarem ten kan auh khawhmi le zei kong zong siarem ten ka rak in ruah khawhmi ka pa can na si. A ka hringtu ka pa nih "Phunkhat kan si, ka u a si i ka pa tiah nan auh lai" tiah theihternak a rak kan tuah caah pehtleihnak tha he aa dawmi inchungkhar kan si lawng si lo in ka cungah zumhnak na ngei i rian zong na ka khinh ngam, thla na ka cam piak tawn i thazaang peknak bia tha tha na rak ka ruah. Lai Khrihfa Catialtu Phu (LKCP) ah i tel ve ding in na ka sawm i "nu ka si tiin naa dup hrimhrim lai lo, Lai nusal tha si naa zuam lai" tiah biaro na ka vuih tak. Na kan chiah takmi rian pehzulh kan rak i zuam lai ka pa. "Nang cu na ti a hal in na rawl a tam ti lai lo; ni nih an linh ti lai lo i thlanhri puak in zeihmanh nih an umter ti lai lo. Zeicahtiah bawithudan laifang i a ummi Tuufa kha na tukhal a si lai i nunnak tiput cerhkam ah an kal pi lai. Cun Pathian nih na mitthli vialte kha an hnawhpiak dih lai." (Biathlam 7:16-17) A kan dawbiktu kan Pa Pathian taang cungah dai ten rak i din chung kun mu. Dawtnak le Upatnak he, A Ngun, Germany

Minung nih kan duhlomi pumsa thihnak cu hrial khawh a silo bantukin a tu ah hi vawlei in na kan kaltak taktak tik ah cun na sianhringhran lomi innchungkhar, na dawtmi na Khrihfabu le na miphun hawi hna cu kan ngaih a chia hringhran ko. Pu Siang Hu Thang (Tleicia) ruakhumh topinak lio i biaruahnak na rak kan ngeihmi kha ka lungah a caam peng. “A nungmi poah cu a thi ding kan si tiah ka ni theih ko bu ah le zumtu caah pumsa thihnak kan tonni cu vanram ah zungzal nunnak hram kan thawk ni a si ti kan i theih ko bu ah kan dawtmi hna nih a kan thih taak taktak cu tuar a har i lungsak awk zongah a fawi lo mu..” tiah na rak ti. Cu na rak chimmi bantuk tein a tu ah cun retheih/ harsatnak, damlonak, ngaihchiatnak le mitthli umtilonak vanram ah zungzal nunnak hram na thawk cang ti kan theih ve ko bu ah sian lo tuk bu le siaherh cukmak in na tantakmi na chungkhar, na miphun hawi hna nih cun kan rak tuar tuk hringhran ve. Voi khat thawngttha na rak chimmi kan rak ngeih ve. Cu lio i Chin mino hna caah tiin na rak chimmi bia cu “Lai mi kan tthancho khawh lonak ding caah dawnkhan tubik thil cu lungpuam zawtnak le thathut zawtnak a si tiah na rak ti.” Cu na rak chimmi roling bia cu nihin ni tiang kan nunnak ah a caam peng. Mual na kan liamtak ni cu kan Chin miphun caah kan sunghzatlak ni bantuk sihmanhsehlaw na nun lio i miphun le Pathian caah zumhawktlak le lungsau toidor in rianttuannak na rak ngeihmi hna nih na kaltakmi na miphun sin ah hmualngai in bia a rak chim peng rih ko lai. Na kaltakmi na fale hna nih na keneh zulh in miphun le Pathian caah rianttuan kan rak izuam lai. Upatnak he, Danny Bawi Thianhlun, Chicago, USA

Ka pa Sang Pui pa, Na riantuan mi le na nunnak ah Bawipa saltha sinak nun na ngei.Na keneh rotha tampi laimi ca lawng si lo in kawlram Khrihfa kan zaapi caah na kan chiah tak. Cawnpiak nak leiin fa le tampi na kan ngeih. Kan caah na nunnak hi lam hmuh sak tu a si. Nun man na ngei i na nun a thlum, naa hmang i Bawipa zong nih an hman ve.Leidai tang ah liam cang ko hmanh law na nun nih a tial tak mi na tuanbia cu a thi kho lai lo. Zawtfah, harsat, tuarnak, thihnak le thennak a um ti lonak Vanram ah rak kan dong te mu ka pa. Biak Tha Hnem

Hmanthlak hi, tu le fa le he an i thlak mi asi.

Minung Thawnnak Si Loin Thlarau Tu In

(Not by Might but by Spirit)

Baibal Caangthim: Vancung mi nih cun Zerubbabel kha hi bia Bawipa sinin a rami hi va chimh awk a ka fial. Na tei ko lai, sihmanhsehlaw ralkap thawnnak in a si lai lo, nangmah thawnnak zong in a si lai lo, ka thlarau tu in a si lai. (Zekhariah 4:6)

Biahmaithi: Chin Intenet Ministry ah phungchim nan ka thiah tikah kaa lawm ngai. Khatlei in dam lo ruangah Singapore siizungah treatment ka laak lio a si i khua ka ruat kho tuk lo. Cun computer hram ah ka thut khawh deuh lo caah ka ka in ka auh hna i ka fale kha ka tialter hna. Bia umkal ning zong duh bantukin a multlor kho lo. Careltu nih a ruah zia nan ka thiam naklai zaangfah kan nawl hmasa hna.

Baibal Caangthim Tuanbia Tawi: Kum 1999 ah England ah kum zabu 21 chung phungchim ning cawn ah thla thum ka va kai i an kan cawnpiakmi pakhat cu phungchim ding Baibal caang nan i thim tikah kha Baibal thawhkehnak le nan chim duhchannak kha nan fianter hmasa lai tiah an kan chimh. Cucaah Zechariah 4:6 kaa thimmi Baibal caang hi a tawinak in ka hun fianter ta lai.

Zekhariah hi Berekhiah fapa a si i BC 520-518 karlak ah Israelmi Babilon sal an taannak a dongh leiah Pathian bia a phuangtu Profet a si. Sairas siangpahrang nawl peknak in Babilon ram in an rak kir hnuah Jerusalem biakinn an sak thannak le Jeruhsalem khuapi an ser thannak he pehtlai in Pathian bia in ralrinnak a petu profet a si. Zekhariah cu Jerusalem le Judah ram serthannak kong lawng si loin Mesiah pennak a rat lainak kong a chimtu a si fawn. Profet minthang ngaimi cu a si lo nain a chimmi bia nih Israel hruaitu kha ralrinnak a pek hna i rian nganpi an lim khawhnak a si.

Israel mi cu kum 70 reng lo Babilon ram ah sal an taan hnuah Sairas siangpahrang thinlung chungah Pathian nih rian a tuan i “nan ram ah nan kir kho cang” tiah luatnak a pek hna. (2 Chan 36:22-23, Ezra 1:1-4). Sal a taangmi Isarel miphun cu Zerubbabel, Joshua le Nehimiah nih an hruai hna. Sairas siangpahrang thinlung chungah Pathian thlarau rian`tuannak thawngin Israelmi phun zawnruahnak he an ram ah kirnak nawl lawng si loin Isarelmi nih an sunsak tuk mi Jerusalem biakinn pi sak thannak le Jerusalem khuapi remhthannak zong kha nawl a pek hna. Cun Babilon ralkap nih Jerusalem an rak laak lioah an i kalpi mi biakinn chung thilri vialte zong i phorh than dih dingin nawl a pek thiamthiam hna.

Jerusalem biakinn pi sak thannak dingah Jerubabel kha tuanvo an pek i Jerusalem kulhnak vampang remh dingah Nehimiah kha tuanvo an khinh. Harnak tam pi le dotu ral tampi a um nain Pathian pekmi tuanvo a si caah thlacamnak he biatak tein an tuan.

Profet Zekhariah sinah Pathian Bia: Pathian nih Zekhariah sinah a vancungmi kha a thlah i Zerubbabel kha va chim tiah a fial. Jerusalem biakinn sak dingmi hi rian har ngai a si bantukin minung thawnnak in siseh, ralkap thawnnak in siseh, na lim kho lai lo. Asinain Pathian thlarau thawnnak lawnglawng in na tei khawh lai tiah a ti (Not by might, not by power, but by Spirit). Pathian bochannak le zumhnak he raltha tein an tuan i biakinnpi zong an lim tikah Pathian kha an thangthat.

Minung thilti khawhnak le Pathian thawnnak: Minung nih Pathian he aa pehtlaimi rian an tuan tikah voi tampi cu minung thilti khawhnak kha an i bochan rian an tuan tawn. Pathian bochan loin rian an tuan tikah an miphun tiang ramdang mi kut tangah sal ah an tla. Tahchunhnak ah chaklei Israel pennak an thawn lioah an ralkap le minung thawnnak kha an i bochan i a donghnak ah Asiria kut tangah BC 722 ah sal ah an tla. Cu bantuk thiamthiam in thlanglei Israel pennak zong minung thawnnak le thilti khawhnak kha an i bochan tuk caah Profet hna nih ralrin an pekmi hna kha zei ah an rel lo i BC 595 ah Babilon sal ah an tla thiamthiam. Minung thawnnak le Pathian thlarau riantuannak he pehtlai in Pathian thlarau thawnnak bia a pit ning kha phun 3 in a tanglei bantukin chim ka duh.

1. Bawi Jesuh Riantuannak: Khrihfa biaknak cu Bawi Jesuh thokmi a si. Amah cu Bethlehem caw inn chungah nautatnak in a rak chuakmi a si. Cu tluk in sifak ngai le ahohmanh nih zei an rel lomi dirhmun in aa thawkmi Jesuh nih vawleicung biaknak ngan bik a chuah khawh hi khuaruahhar ngai a si. Vawleicung ah thil pipa rian lianngan kan `tuan lai ti ahcun fimthiamnak, chaw le va, nawlngeihnak le thilti khawhnak ngeih a herh.

Jesuh nih riantuan aa thawk tikah mirum le tangka ngeimi ahohmanh bawmtu a ngei lo. Vawlei uknak le nawlngeihnak a ngeimi bawi le upa pakhat hmanh bawmtu a ngei fawn lo. Bu pakhat dirh tikah cun ralkap bu zong ngeih a herh, cu zong zeihmanh a ngei lo. Sihmanhsehlaw a zultu 12 a thim hna i mi nih zei an rel lomi ngunkhuai khawltu le ngatlai le cathiam lo lawngte an si. Vawileicung nun ningah hmaizah awk tlak fimthiamnak a ngeimi le nawlngeitu pakhat hmanh an i tel lo.

Jesuh cu Pathian fapa a si bantukin Pathian thlarau thawnnak le thilti khawnak kha aa bochan i Pathian nih a fialmi rian Pathian pennak vawleicung ah a tlun khawhnak le a ram kauhnak rian kha tlamtling tein a tuan khawh. Tangka thazaang aa bochan lo. Vawlei nawlngeihnak le minung thilti khawhnak kha aa bochan lo. Pathian thlarau thawnnak thawngin a zultu 12 he rian an tuan i vawlei pi kha an thlen khawh.

2. Lamkaltu Hna Riantuannak: Bawi Jesuh vailam ah an thah tikah a zultu hna cu ngaihchia le khuaruahhar in an um. Jesuh cawnpiaknak le thlarau nunnak kong hi pokpalawng bantuk ah a cang. Asinain Pathian thlarau thawnnak a rat tikah cun thazaang thar an hmu i ralthatnak in rian an tuan than. Lamkaltu cauk 1:8 chungah, “Thiangthlarau nan cung i a tlun tikah cun thawnnak in nan khat lai i Jerusalem khua le Judea ram vialte le Samaria ram ah le vawleicung khuazakip aa ka tehte nan si lai” tiah a ti hna. Pentikos ni ah thiang Thlarau a tlung i Lamkaltu hna nih thawnnak an hmuh. Jesuh a thih hnuah ralchia ngai in kakip ah an i thek dih nain thiang Thlarau an cungah a tlun tikah cun thawnnak in an khat i raltha tein Pathian bia kha an chim. Peter nih Jesuh Khrih cu ‘Khamhtu Messiah a si i Amah a zummi kip nih zungzal nunnak an hmuh lai’ timi khamhnak thawngtha kong kha a chimh hna i nikhat ah minung 3,000 nih Jesuh kha an zumh i tipil an in. Hi thil a can khawhnak cu minung thawnnak fimnak le thilti khawhnak si loin thlarau riantuannak thawngin a si. Vawileicung Bawi Jesuh nih “Vawlei khuazakip ah va kal ulaw thawngtha va chim hna uh” a ti bantukin khuazakip ah an kal i Jesuh Khrih caah thih ngamh in tehte an khan tikah mi tampi nih Jesuh Khrih cu Pathian fapa misual khamhtu a sinak kha an lung a fiang. Hi santlai lomi Lamkaltu hna riantuannak thawngin Pathian thlarau nih a um pi hna i vawilei khuazakip ah thawngtha a karh i vawlei pumpi a cul dih khawhnak a si.

3. Laimi Khrihfa kan sinak: A cunglei ah kan langhter bantukin Jesuh Khrih lamkaltu hna riantuannak kha ramkip a phan i zumtu hna nih ramkip ah thawngthabia chimtu an thlah hna i vawlei khuazakip an phan. Kawlram ah Judson siangbawi le a hawile an phan i kan Lairam zong Amerika in siangbawite an rak phan ve. Jesuh Khrih khamhnak thawngtha an cawnpiak hna i kha chan lio Laimi hruaitu upa le ramuk bawi hna nih an rak doh. Sihmanhsehlaw Laimi lakah mi nih zei an rel lomi sifak, ngaktah le sal hna nih Jesuh Khrih khamhnak thawngtha cu an cohlan. Minung thawnnak si loin Pathian thlarau riantuanak ruangah duhsah tein mi thinlung chungah thlennak a um i nihin ah cun Laimi dihlak ti awkin Khrihfa kan si cang hna. Hi riantuannak kan zoh tikah minung thilti khawhnak le nawlngeihnak tel loin Pathian nih thiang Thlarau thawngin lungthlennak le zumhnak hram fehnak kha an hmuh khawh, ti kha fiang tein kan hmuh khawh. Jesuh Khrih ceunak kan hmuh tikah thlarau lei lawng si loin a lamkip in kan mit a dei i fimthiam le chawva kawlnak le cinthlaknak lei zongah a kan thanchoter. Jesuh Khrih khamhnak cu kan minung nunning dihlak huap in a kan thantertu a si.

Biatlangkawmnak: Profet Zekhariah nih Jerubbabel sinah minung thawnnak le ralkap thawnnak si loin Pathian thlarau riantuannak thawng lawngin Jerusalem biakinn pi nan sakthan khawh lai. Cun Jerusalem khua zong nan remh khawh lai tiah a rak chimmi kha Jerubbabel le a hawile nih thlacamnak le an zulh i rian lianngan an lim khawh ti kha kan hmuh. Nihin Khrihfami kan nunnak hrimhrim ah a hmaanmi a si. Cucaah Khrihfabu chung rian kan tuan tikah minung thilti khawhnak bochan tuk in rian kan tuan sual ahcun chuahsualnak le hlawhtlin lonak, thangchiat mualphonak he tawn khawh a si. Hmun tampi ah thennak le buainak a chuahnak hi kan minung sinak tam tuk aa tel tikah a si bik tawn. Pumpak kan nunnak ah siseh, a bu in kan nunnak ah siseh Pathian kha kan i bochan i zumhnak he kan kal ahcun teinak kan hmuh hrimhrim lai. Pathian thluachuahnak nan cungah cio ah um ko seh, Amen.

Jesuh Khrih He Aa Tongmi Hna Nun

CIM Zarhpi Ni Caan Hmannak (January 16, 2011)

Caan tlaitu: Lal Cung Awi

Thawngtha chimtu: Pastor Steven Tinlian

Bawi Khrih ah dawtmi CIM u le nau hna,

Bawipa daihnak cu pumpak nan cung cio ah um hram seh. CIM thawngtha ihrawmnak i caantlaih ka tin caan ah hin ka ruah ruah bik mi cu “nihin kan thlahmi thawngtha hi minung pa zeizat nih dah kan rel hnga” ti hi asi tawn. CIM chungtel zeizat dah kan um ti cu a fiang ko nain pa zeizat sat nih dah an rel i pa zeizat sat c ah dah san atlaih ti hi hngalh khawh aum lo. Va si kho seh law, nihin cu hi thawngtha arelmi poah nih "Amen!" timi biafang te tal in rak respond kho cio u si law atha tuk hnga.

Nihin i thawngtha akan chimtu cu Indianapolis khua, US ram i a ummi Chin Evangelical Baptist Church ah assistant pastor atuan liomi Pastor Steven Tinlian asi. Pastor Tinlian hi Longvan Baptist Church, Matupi ah pastor atuan mi Pastor Can Yit i a fapa asi. Pathian riantuannak ah apum aa pe ngaingai mi le zumh awk tlak taktak mi asi. Culeengah, Pathian nih thawngtha chimthiamnak pahrang zong apek mi asi. Nihin CIM i akan chimmi zong hi a tawite nain atha ngaingai i areltu caah cun thazaang thar ngaingai asi lai tiah ka zumh. Hi bantuk in acaan sunglawi pek in thawngtha akan chimhnak cungah CIM min in lawmhnak tampi kan ngei. Atu cu thawngtha chimtu kut ah caan kan pek cang. (Lal Cung Awi)

 JESUH KHRIH HE AATONG MI HNA NUN

Bible caangthim: Luka 2:29, Matthai 2:12, Lamkaltu 22:10

Biahmaithi: Caantha akan petu Pathian minthiang thangthat si ko seh! Amen. CIM hruaitu hna le caantlaitu nan diklak cungah le CIM thawgtha aa hrawm mi Pathian fanu/pa nan diklak cungah lunglawmhnak bia ka chim.

Bawipa hmai ah kuun in lawmhnak chim u sih! A kan dawtu kapa, kaa lawm. Na BIA cu a nung i, athawng. Cu BIA hmangin na fapa kei ka hmur le ka hi thluachuah rak kan pekpiak law na Min sunparnak caah hmang ko. Cu sunparnak a cotu zong nangmah si ko. Kan Bawipa Jesuh Khrih min in Thla kan cam. Amen.

1. Simeon he Jesuh Khrih an itonnak

Nihin ah hin, maw Bawipa, nangmah nih na salpa cu datein ka rian na ka limter cang, Atu cu nangmah na biakamnak kha a tling cang (Luka 2:29).

Simeon hi Pathian nih Messiah hmuh (ton) ta lo in thih ding a siang lo. Bawipa cu a nun bang in Simeon sinah a biakam a tlin ter. Simeon nih ngakchia Jesuh cu a rak pom i Pathian cu a thangthat. Simeon cu Bawipa nih rian a limter cang.

Rianlim ti cu, Inntha le lotha kan ngeih i, chaw le va tampi ngeih hi a si lo. Cawnnak lei ah sang pipi cawnnak zong hi a si fawn lo. Simeon nun nih akan cawnpiak duh mi cu “A nung mi Pathian fapa Jesuh Khrih cohlan, ka nunnak asi ti zumh hi asi. U le nau hna, akan dawtu kan Bawipa nih cun Rian lim lo in (Jesuh Khrih he ton ta loin) Vawlei hi kaltaak ding a kan siang lo dakaw. Na/kan ton rih lo ah cun rianlim lo in liam lai akan siang hrimhrim lo.

2. Nichuah mifim hna he Jesuh Khrih an itonnak

Pathian nih an mang ah Herod sin i kir ti lo ding khan a chimh hna i cucaah lam dang in an ram ah khan an kir (Matthai 2:12).

Nichuahlei mifim hna cu Aifi hruai nak in Bawipa Jesuh Khrih ton ding in an rat lio ah Herod siangpahrang inn ah an lut pah ruangah ngakchia zei hngallo mi pawl tampi an nun nak an liam nak a si. Sihmanhsehlaw Jesuh Khrih an ton hnu ah cun rat nak lam in kir ti lo in lamdang in Bawipa chimh nak lei in an kir.

Jesuh Khrih he kan iton hnuah cun nunthar in nun ding in a kan cawnpiak duh nak asi. Khrih kan zumh hlan zong, zumh hnu zong amah kel te peng kan si ah cun kan nun kan izoh ta a herh cang.

3. Sawl (Paul) he Khrih an itonnak

Zeidah ka tuah lai, Bawipa?’ tiah ka hal i Bawipa nih cun ‘Tho law Damaskas khua chungah va lut tuah; khika ah Pathian nih na tuah awkah a ruahmi vialte cu an rak in chimh lai,’ tiah a ka ti (Lamkaltu 22:10).

Sawl cu Bawipa he an iton bak ah “Bawipa Zeidah ka tuah lai?” ti in Bawipa cu a hal colh, Zumtu nang le kei cu Khrih he kan iton cang kan ti hnu ah kan duhmi kan chim colh i, Bawipa duh le duhlo tuak lem lo in mah duh lawng lawng in rian awt in kar a hlang mi kan tam sual maw? Bawipa nih a fapa thisen in akan cawkmi kan si kan ti tung, Bawipa hal lem lo in mipi le kan Khrihfabu kan hruai sual maw ti hi pumpaak pakhat cio nih ruat hna u sih.

Biatlaangkomnak: Pathian alawmhmi thil cu amah nih rian alim termi hna le a chimmi bia zulhin ni-fa-te nunpi hi asi. Khrih he kan iton hnu ahcun nunthar in nun aherh zia le Bawipa duhnak in karhlan ding akan cawnpiakmi hi Bawipa nih rian lim ter akan timh piakmi asi kha kan nunnak siseh tiin sawm ka’n duh hna.

Lawmhnak tampi he,

Steven Tinlian

Phungchim (2011)

January 9, 2011 . . . . Nan Caan Thiangtein Hmang Uh (Rev. Dr. Stephen Hre Kio)
January 16, 2011 . . . . Jesuh Khrih He Aa Tongmi Hna Nun (Pastor Steven Tinlian)
January 23, 2011 . . . . Minung Thawnnak Si Loin Thlarau Tu In (Rev. Dr. Sang Awr)
January 30, 2011 . . . . Laimi Caah Camipuai (Rev. Dr. Henry Siang Kung)

February 2, 2011 . . . . Biatak le Luatnak (Dr. Chan Chum Hei)
February 6, 2011 . . . . Lunglomhnak Lam (Sayama Ngun Cer Chin)
February 9, 2011 . . . . Virus le Scanner Theology (Sayama Siang Chin Tial)
February 13, 2011 . . . . Pathian Bia Kan Teinak (Rev. James Than Thio)
February 16, 2011 . . . . Khrih Thihnak I Sullam Le Tuanchuahmi  (Saya Danny Bawi Thianhlun)
February 20, 2011 . . . . Zumhnak Tling (Pastor Hniang Uk)
February 23, 2011 . . . . Khrihfa le Nunzia (Rev. Za Biak Ling)
February 27, 2011 . . . . Thlarau le Biatak (Pastor Chan Thawng Lian)

March 2, 2011 . . . . Chinmi, Pathian Thimmi Miphun! (Rev. Van Bik)
March 6, 2011 . . . . Zumtu hna kan tthawnnak, kan teinak le Pathian thimmi hruaitu hna i lungput! (Pastor Danny Bawi Thianhlun)
March 13, 2011 . . . . Na Inn Ah Va Tlung (Rev. Dr. Lal Uk)
March 20, 2011 . . . . Pathian Biak Taktak (Rev. Sai Lian Thang)
March 23, 2011 . . . . Fapa Tlau Pa Nunnak le Tulio Zumtu Cheukhat Dirhmun (Rev. Van Duh Tling)
March 27, 2011 . . . . Khrihfa: Pumpak le Midang He Pehtlaihnak (Sayama Dawt Cia)

April 3, 2011 . . . . Pathian Hmuhnak Lam (Rev. Dr. Luke Sui Kung Ling)
April 10, 2011 . . . . Nan Thinphang Hlah, I Lawm U (Pastor Za Thawng Cin)
April 17, 2011 . . . . Pathian Cu Thangthat Si Ko Seh (Saya Thomas Cung Bik)
April 24, 2011 . . . . Khrih Jesuh Lawnglawng (Pastor Ronald Charles)

May 1, 2011 . . . . Kan Lungretheihnak Pathian Sinah Phuang Hna Usih (Saya Umnai Kui)
May 8, 2011 . . . . Zeitindah Dawtnak Kan Thanter Lai? (Saya San Lian)
May 29, 2011 . . . . Ai Dawhmi le Cawn Awktlakmi Tuahsernak (Pastor Elly Mang)

June 5, 2011 . . . . Vawlei Teitu Jesuh (Rev. Thawng Hlei Thang)
June 12, 2011 . . . . Khrih Ah Hramthlak Nun (Rev. Bawi Lian Thawng)
June 19, 2011 . . . . Fale Sunparnak Cu Pale Hi An Si (Rev. Dr. Chum Awi)
June 26, 2011 . . . . Khrih Ah A Lamkip In Thang Hna Usih (Pastor Gabriel Dar Lian)

July 3, 2011 . . . . Tih Ding An Si Lo, Bawipa Nih A Kan Pek Lai (Pastor Peter Dar Kham)
July 10, 2011 . . . . Hmai Ah Kan Fong Maw? (Rev. Thang Mang)
July 17, 2011 . . . . Chin Khrihfa Hna le A Hmanmi Raldohnak (Pu Zing Cung)
July 24, 2011 . . . . Thangthatnak Hla Sa Usih (Pastor Hrang Zel)
July 31, 2011 . . . . Luka 4:18 (Pu Zo Tum Hmung)

August 7, 2011 . . . . Lairam Christian State Ah Ser Usih (Rev. James Sangawi)
August 28, 2011 . . . . Zeitindah Kan Leh Ve Lai? (Rev. Samuel Lian Hre)

September 4, 2011 . . . . Tinhmi Ngei In Thimmi Chin Miphun (Pastor Danny Bawi Thianhlun)
September 11, 2011 . . . . Bawipa Kan Sawm Lo Ahcun (Sayama Zing Cia)
September 18, 2011 . . . . Tlang Thialkhawh Zumhnak (Pastor Francis Za Thang)
September 25, 2011 . . . . Teinak Petu Pathian (Pastor Bawi Cin)

October 2, 2011 . . . . Minung Hi Rawl Lawnglawng In A Nung Lo (Rev. Philip Hrengling)
October 9, 2011 . . . . Miphun Dihlak Caah Ceunak (Rev. Dr. C. Duh Kam)
October 16, 2011 . . . . Haalnak (Pastor Za Thawng Cin)
October 23, 2011 . . . . Kan Herhmi Thlen Kan Herh (Rev. Neely Lai Uk)
October 30, 2011 . . . . Bawipa Thimmi Miphun (Pastor Tial Tin Sung)

November 6, 2011 . . . . Kan Nunnak Ah Thiang Thlarau Sawm Hna Usi (Rev. Taan Mang)
November 13, 2011 . . . . Jew Miphun Sin In Laimi Nih Zeidah Kan I Cawn Lai? (Saya Pum Za Mang)
November 20, 2011 . . . . Zeitluk Thuk Ah Dah Tipil Na In? (Rev. Sang Hre)
November 27, 2011 . . . . Bawipa Sin Lawmhnak Chim Cu Kan Thawnnak A Si (Rev. Nguniap Mualcin)

December 4, 2011 . . . . Zeiruangah Christmas Kan Tuah? (Rev. San No Thuan)
December 11, 2011 . . . . Pathian Kan Sinah A Um Taktak Maw? (Saya Harvey Van Bik)
December 18, 2011 . . . . Christmas Maw Christ-Palh Dah? (Rev. Dr. Si Khia)
December 25, 2011 . . . . Christmas Hi Rak Um Lo Sehla! (Rev. Dr. Stephen Hre Kio)


Theihternak: Hika hi cu kan chap lengmang lai.

Nan Caan Thiangtein Hmang Uh

CIM Zarhpi Ni Caan Hmannak (January  9, 2011)

Thawngtha chimtu: Rev. Dr. Stephen Hre Kio

Caantlaitu: Lal Cung Awi

Bawi Khrih ah dawtmi CIM u le nau hna,

Kumthar thluachuahnak cu nan dihlak cungah tlung hram ko seh! Kumthar le thlathar dam le lawm tein a kan phanhtertu kan Pathian cungah lawmhnak chim cawklo kan ngei. Kum 2011 chungah hin zei kan lawh lai kan hngal kho lo. Sihmanhsehlaw, Bawipa nih lam a kan hruai ah cun kan nun lam atluang ko lai. Kumhlun thlahnak le kumthar donnak caah Pi Sui Ci nih a phuah i Hniang Hniang nih asak mi "Leicung kan nun" timi hla hi asullam ruat buin ihrawm tti dingah a hmasabik ah kaan sawm hna. Atang hi click hmanh u: http://www.youtube.com/watch?v=zH1Kt1Kk5lU&feature=related

2011 kum, CIM thawngtha ihrawmnak ah a hmasabik thawngtha akan chimtu ding cu Laimi Khrihfa i kan pa bik a si mi Rev. Dr. Stephen Hre Kio a si. Rev. Dr. Stephen Hre Kio cu kum 75 asi cang nain Pathian dawtnak thawngin a tthawng, a dam ngai ngai. Dinh caan ngei lo in, Vawlei cung Laimi kan umnak ram kip ah a herh ningin a kan tlawng i thawngthabia a kan chim kho rih. A thawngtha chimmi hi, kum an liam i an thlum chin tiah hlaphuah tu nih a ti bangin, a thlum chin, a tha chin in kan thei. Atu lio te hi, Indianapolis, USA ah kan nu Van Lian nu he an kan umpi lio te a si. Hi bantuk in CIM thawngtha chimnak ah a caan sungawi a kan pek i Kumthar thawngtha a kan chimhnak cungah lawmhnak kan chim cawk lo. Hi thawngtha a reltu pumpak nan dihlak cungah Bawipa thluachuahnak cu athar in tlung hram ko seh. Amen!

Nan Caan Thiangtein Hmang Uh

Stephen Hre Kio

Biahramthoknak:

1 Siangpahrang 2:2, ah David nih, “Vawlei cung vialte phung bangin ka kal dengmang ve cang” a ti. Kan Lai Baibal hi phun dang i leh ahcun, “Ka thihnak caan a phan cang” ti awk a si. Mirang holh i leh ahcun: “My time to die has come” ti awk a si. Cuti a lettu zong an um (GNB).

Johan 2:4 ah, Jesuh nih, “Ka caan a phan rih lo” a ti. Mirang Baibal ah, “My time has not yet come” a ti. Jesuh nih, “Ka caan” a ti tikah Kalvary ih a thihnak caan kha a chim duhmi a si tawn. Ka thih caan a phan rih lo, tican a si.

David nih cun, “Ka thih caan a phan cang” a ti; Jesuh nih cun, “Ka thih caan a phan rih lo” a ti. An pahnih in an thih caan hi hngal hna sehlaw a dawh. Sihmanhselaw an pahnih hin Psalm cattialtu pa nih, “Ka caan cu na kut chungah a um dih” tiah a chimmi ahhin ani hrawm kho lai, tiah ka ruah. Kan caan ngeitu ngaingai cu Pathian lawng a si ko, tiah Khrihfa mi nih cun kan ruah zungzal ko.

Phungthlukbia a chimtu (Prov 16:9) i a timi zong hi aa dang tuk hlei lai lo: “Minung nih hin a khualtlawnnak ding khua a khan; sihmanhsehlaw a kephau a hruaitu cu Bawipa a si,” a ti. Mirang Baibal pakhat nih cun, “We make our own plans, but the Lord decides where we will go” (CEV). “The Lord directs our step” (NRSV). Kan kalnak hnga lam a kan hmuhsaktu le a kan hruaitu cu Amah a si, tinak a si. Amah he caan kan hman tti hi a biapi bik.

Caan hman thiam a hau:

“Kan caan” kan timi a ngeitu ngaingai hi kanmah kan si tawn lo. Nihin caan ka ngei kan ti; asinain cu caan zong cu a liam lengmang. Kan tlaih khawh ngaimi a um lo; kan taa kan ti khawhmi ngaingai a um lo. Caan a ngeitu cu Pathian lawng a si. Cu caan cu Pathian nih a kan hmanter. Kan hman thiam le thiam lo hi a biapi ngaingai. Caan a hmang thiam lomi nih cun an caan cu a lak in an liamter; an tlai kho lo; zeihmanh tthathnemnak ah an hmang lo; an caan cu “a-la-kaa” ah an cang dih. Anmah caah a tthahnem lo; midang ca zongah a tthahnem lo. A liam hnu-ah cun a ttahhnawh len zongah a tthahnem ti lo. Mirang nih, “Cawhnuk na thlet sualmi kha va ttahhnawh len ti hlah” an ti. An thlet lo kha a biapi. An thlet hnu i ttah len cu man a ngei lo. Alak a si.

Caan a hmang thiammi hna nih cun a tthami tampi an tuah khawh. Sunglawi ngai in caan an hmang. Midang caah thil ttha tamtuk an tuah i, anmah zong ani lawm ngaingai. An lung a tlling, an di a riam. Kan Khrihfabu zumhnak leiah minthang pakhat Switzerland i a ummi Karl Barth (German) nih kan Khrihfabu Zumhnak, “Church Dogmatics” timi a ttial i cahmai 800 hrawng chah in uk 13 in a ttial. A dang cauk zong a tlawmlei in uk 18 hrawng a ttial. Zapi nih cu uk khat hmanh kan ttial kho lo. Kan nunnak kum cu aa zat ko. Kum 150 a nung hlei lo. Caan a hman thiam caah a si. Caan hman thiam hi a biapi ngaingai. Caan tawite zong kha a lak si lo dingin hman a hau. A tawite caan zong a sunglawi tuk. Kan taa a si lo; Pathian nih a kan hlanhmi a si. Cucaah ralrintein, sunglawi ngai in, man ngei ngai in hman a hau.

Caan ka ukmi hi a tlawm tuk

Nizan kan caan kha a kal cang. Kan ngei ti lo; kan taa a si ti lo. Cucaah nizan ah kan tuahmi vialte kha an liam dih cang. A ttha kan tuah ahcun lunglawmhnak a kan pek; thil tthalo kan tuah ahcun ngeihchiatnak a kan pek. Zeihmanh a si ah zeihmanh kan tuah khawhmi a um ti lo. An liam cang. Ttahhnawh len zongah man a ngei ti lo. Kan co tthan kho ti lo; kan lak tthan kho ti lo; kan tep tthan kho ti lo; ruah tthan awk zong a um tuk ti lo. Sualnak in caan kan hman ahcun nizan sualnak nih cun cite-le-mekphek bangin a kan ciah. Nihin ah a kan ciah ih thaizing zongah a kan ciah tthan kho rih. Sihmanhsehlaw nizan sualnak kha nihin ah phorh awk a si ti lo. A liam cang caah kan sualnak zong cu liam ve ko cang seh. Kan tlai kho ti lo. Caan nih liampi ai ko cang seh.

Nihin lawng hi kan i ngeihmi caan cu a si. Asinain hihin zong hi duhsahtein (rianrang ngai zongin) an liam fawn. Caan tawite lawng kan ngei. Nazi pakhat le minit pakhat hi man ngei ngai in, sunglawi ngai in, le tthahnem ngai in kan hman hi a hau ngaingai. Nihin na tuahmi nih hin na nunnak hi a sersiam lai. Santlai lo i na hman ahcun na sung; nan nunnak thazaang a hnuh lai. Santlai i na hman ahcun na miat; nan nunnak ah thazaang petu a si lai. Nihin caah na miat lawng a si lo; hmailei caah tlai ttha a tlai lai. Hmailei ah zeidah na nunnak hi a lawh lai, ti cu nihin na nunning nih hin a sersiam lai. Nihin na nunnak aa dawh ahcun hmailei na nunnak sersiamtu, dawhtertu a si lai. Cucaah nihin i nazi pakhat le minit pakhat na hmanmi hi a biapi ngaingai.

Thaizing hi kan taa a si rih lo. Thaizing caan hi kan caan a si rih lo. Cucaah thaizing caan khi nihin ah hman i timh awk a si lo. Cun thaizing zeitindah kan nun lai tiah zong lungthin har in nun awk a si lo. Kan Bawipa nih, “Thaizing i a ra laimi harnak cu nihin ah phorh awk a si lo,” a ti. Thaizing cu kan ngei rih lo; asinain thaizing Ngeitu cu kan ngei; kan Bawipa – thihnak teitu – a si. Thaizing Ngeitu cu kan Bawipa a si caah Amah kut tlai pah in kan nung lai, ti kha ruahchan awk a si. “Phang hlah u; vawlei hi ka tei cang” a ti (Johan 16:33).

Caan hi thiangtein hmang u.

Mirang hla pakhat ah, “Take time to be holy” ti a um. “Caan hi thianghlim tein hmang u,” tinak a si. Ni khat ah nazi 24 a um i, kum khat ah nazi 8760 a um. Kum khat kan nun tikah nazi 8760 hman awk kan ngei.

Rian kan ttuan ahcun ni 5 kan ttuan i, ni khat ah nazi 8 ttuan in zarh khat ah nazi 40 chung kan ttuan. Kum khat ah nazi 2000 nak tam deuh kan ttuan. Ni khat ah nazi 8 ih awk a si, an ti i, cuti a si ahcun kum khat ah nazi 2000 nak tam deuh kan it. Ni khat ah rawl voihnih ei in kum khat ah nazi 730 chung rawl kan ei. Kum khatah rianttuannak, ihnak le rawleinak ah nazi 4800 hrawng kan hmang. Kanmah ca i a taangmi caan hi (8760-4800) = nazi 3960 hrawng kanmah caah caan kan ngei. Ni khat ah nazi 10.8 lengmang kan ngei. Kum khat ahcun nazi 3960 na ngei; kum khatah caan hi zat liangluang (nazi 3960) hi zeitindah kan hman? Kum 30 a nungmi nih caan (3960x30)= nazi 118,800 chung caan na ngei; hi zat liangluang caan hi zeitindah kan hman? Kum 60 na nun ahcun hi let hnih hi caan na ngei. Kum hizat chungah zeital santlaimi, man ngeimi, thil sunglawi, aa dawhmi, mi caah tthahnemmi, zeitetal na tuahmi a um maw? Asiloah a lakin dah an liam dih ko?

Caan thiangtein hman awk ahcun a tanglei hna ah zeitindah kan hman ti hi ruah awk ngai an si. Caan thiangtein hman cu caan santlai ngai in hman khawh a si, tinak a si.

(1) Nan inn ah (ni khatah nazi 10.8 chung) zeitindah caan nan hman? Caan tampi chung nan tthu sawhsawh maw? Ca (Baibal Cathiang) hna nan rel maw? TV nan zoh a tam tuk maw? Bia nan i al maw? Nan i sii maw? Video thianghlim lo hna nan zoh maw? Pathian thangthatnak hla nan sa maw? Lung-i-rualnak le i theihthiamnak bia nan i ruah maw?

(2) Motorka chungah caan tam nawnte nan hman. Zeidah nan ngaihmi a si? Hla dawh maw? Pathian bia an chimmi nan ngai maw? Asiloah ram hla, ngaknu tlangval i duhnak hla, hla thianghlim lo hna nan ngai maw?

(3) Nan rianttuannak hmunah zeitindah caan nan hman? Nan taksa cu aa manh lo; nan cawlcaang; thil tthalo tuahnak caan cu nan ngei lo. Sihmanhsehlaw nan lungput kha aa manh ngai: Na pawngkam rianttuantu hna na mit an kem maw? Na nahchuah hna maw? Na boss kha na hua maw? Anih rumnak caah kei ka zonzai, na ti maw? Na boss ca i rian na ttuan kha nangmah pawcawmnak ca zongah a si ve kha philh awk a si lo. A ngaingai ti ahcun Baibal nih a kan fialmi cu: Pathian caah ka ttuan tiah ruat u, a kan ti (Efe 6:5-7).

(4) Nangmah lawng na um, na leen na vah, tikah zeitindah caan na hman? Mifim nih an ti tawnmi cu: Nangmah lawng na um i, ahohmanh nih an in hmuh lo lio i na tuahmi nih khan aho na si zia kha a fianter” an ti tawn. Mi nih an ka hmuh sual lai, ti phan khi ziathiam Khrihfa kan sinak a lang. Nan khua chung na um zongah, khual na tlawn zongah, thianghlim te i, nangmah lawng na si zongah, na um hi a biapi.

(5) Kan caan thianghlim loin kan hman tawnnak cu: Kanmah le kan hawikom, kan Khrifabu chung i chungtel hna he kan lung aa can lo i, thilrit phur in, an tthatlonak kong ruat in, anmah an mawh ti ruat in caan kan hman tawn kha a si. Kha ti caan hman kha a thianghlim lomi a si. Tei a hau; ngaihthiam a hau; philh a hau; an tthatnak tu ruah deuh awk a si. Pathian nih a kan ngaihthiam cang caah midang zong kan ngaihthiam hna ve awk a si.

(6) Caan thianghlimte i hman khawhnak a tthabik le a biapi bik cu Pathian he hman tti hi a si ko. Pathian cu a thianghlimmi a si (Isa 6:3); a tlingmi a si (Mat 5:48). Amah he caan hman tti cu a thianghlim bikmi caan a si; a Baibal relnak in siseh, Amah konglam ruahnak le thlacamnak in siseh, thil a tuah ciami vialte ruah tthan le i lawmh tthannak caan cu caan thianghlim, caan sunglawi a si.

Kum thar chungah hin kan caan hi “Thianghlimtein hmang kho usilaw” kan nunnak hi man ngei a si lai i, Pathian duh ning in kan nung deuh lai. Cutikah cun kan nunnak ah lungtlinnak kan ngei lai i, diriamnak zong kan ngei lai. Cuti nun cu Pathian nih a timhmi nunnak cu a si ko.

Kum thar chungah pumpak cio in Pathian nih thluachuah in pek ko hnaseh, Amen.