Wednesday, February 9, 2011

Virus le Scanner Theology

CIM Nithum Ni Caan Hmannak (February 9, 2011)

Caan tlaitu: Thomas Cung Bik
Thawngtha chimtu: Sayama Siang Chin Tial

Nunnak, damnak le thluachuah phun tampi a kan petu Pathian a min kan thangthat! Pathian thangthat hi a voi tam tuk ti a um bal lo. Thangthat awk a simi Pathian, a kan dawtu hi, thangthat ding tluk in kan thangthat kho tawn lo. Nihin Pathian thangthat aa tim i, thawngtha bia aa hrawmmi nan dihlak cungah Pathian nih thluachuah vanluhnak in pe ko hna seh!

Salm catialtu nih “Tlang khi ka hei cuan hna i, khuazei in dah bawmhnak ka hmuh lai, ka ti. Bawmhnak ka hmuh dingmi cu BAWIPA sinin a ra lai, van le vawlei sertu a simi sin cun a ra lai” (Salm 121:1) tiah a ti. Hihi philh hna hlah usih!

Nihin thawngtha a kan chimtu cu Sayama Siang Chin Tial a si. Mino te a si rih nain kan bochan ngaingaimi a si. CCC (Hakha) in B.Th., MIT (Yangon) in M.Div. a dih hnuah Hakha Baptist Church ah Assistant C.E. Director a rak tuan. Atu hi Phlippine Christian University ah M.A./Ph.D program a tuah cuahmah lio a si. Tlamtling tein a sianginn kai a lim i, kan miphun nih kan bochan chinchin mi a si khawh nakhnga thlacam piak cio hna usih. Caan a kan hmanpiak khawh caah kan i lawm hrianghran.


Kan nunnak a ngei i a kan daw zungzaltu kan biakmi kan Pathian a hmasabik ah thangtthat si ko seh!

Virus le Scanner Theology

Bible: Rom 7:24, Relchap ding - Rom 6:22
24Mi lung rethei ka va si dah! Thihnak i a ka kalpitu pum chung hin aho nih dah a ka khamh lai? Pathian lawnglawng nih kan Bawipa Jesuh Khrih thawngin a ka khamh lai. 25Pathian cu lawm ko u sih.
 
Virus le Scanner van ti tik ah computer kong ruah lo awk a ttha lo. A ruang cu virus, scanning le computer sining hi tthen awk a ttha lo ti cu zapi nih theihcia dihmi asi. Computer sining hi tampi in kan theih lo hmanh ah kan i fian ngai i kan chim tawnmi cu ka computer ah virus a lut, scan tuah a hau ti kha asi. Amah belte zeibantuk virus set asi ruangah zeibantuk scanner in scanning kan tuah lai ti kha cu zapi ko nih cun kan hngal lo kho men. Hi kong hi ka ruat ttheo tawn. Hi virus sining le scanning/scanner sining nih kan nunnak ah sullam tampi a ngeihter ti hi ka ruat ttheo. Cu kong cu i hrawm tti dingin kan sawm hna.

Kan nunnak hi computer sining he a sining aa lo ngai tiah chim usihlaw, a sol tuk lem hnga lo. Computer hi minung sining rak cherhchan in rak ser hna sehlaw a dawh ngai (nain, ca ahcun ka rel bal lo). Computer hi kan hman tikah, internet, midang usb, cd tbk sinin virus a lut lengmang (computer le virus hi aa tthen kho lo tiah ka ruah). Kan theih dih cia bantukin computer chungah virus um ko na buin, scan tuah lo ahcun computer chungi file vialte a ei/hrawh dih caah, a thar in install tuah a hau. Computer lei a thiam takmi nih cun, file a tlaumi hmuh tthannak zong tampi an tuah khawh ko men lai. Sihmanhsehlaw, file hei hmuh tthan ko zongah computer hi a thar in install a hau hnga. Cucu phundang in chim ahcun install ahcun computer a van thih ta a hau ti khawh asi. Virus a lut cangmi computer cu scan tuah ding kha asi.

Computer bantuk in nifatin kan nunnak ah virus a lut peng ve. Kan nunnak le sualnak timi hi tthen khawh asi ve lo. A cheu nih Pathian he i pehtlaih khawh lonak virus, minthan duhnak virus, cungcuan duhnak virus, entai duhnak virus, mi min thah duhnak virus (character assassination), mi hnahchuahnak virus, mi kong ceihphai duhnak virus, lutlai si duhnak virus, mi tthatlonak lawng hmuhnak virus (pessimistic virus) tbk kan i mih dih hna. Cu tikah cu kan virus cu kan Khrihfabu, kan zatlang nunnak ah rian a ttuan, a cawlcang ciammam i Khrihfabu a kuaitertu, zatlang nunnak a hrawktu le pakhat le pakhat i hmuhthiam loter tu, huatnak a chuahtertu le i ralnak hna a chuahtertu virus ah an hung cang. Hi virus hna kan chungah a um tikah cun, cu virus hrik nih cun a kan ttemttawn i, Khrihfa kan si kan ti ko bu ah, pumpak kan nunnak zongah lawmhnak taktak le hnangamnak taktak kan hmu/ngei kho ti lo. Kamkhat in chim ahcun, cu virus i a salmi ah kan i cang. Cu tikah kan caah kha virus nih kan nun a hun tlaih/ei dih tikah kan nunnak file vialte, kan Khrihfabu file vialte le kan zatlangnun file vialte cu a ei/hrawh dih ko. A hrawh dih tikah cun a theipar cu rawhralnak, lohnak le thihnak lawngte ansi. Cu caah a herhmi cu, cu a rawkral dingmi le a thi dingmi kan file vialte him tein le ttha tein a nun/cawlcangh khawhnak dingah scan tuah hrim kan herh.

Mi cheu asiloah biaknak dang hna nih cun, kan chung ummi virus thahnak ding caah an hmanmi scanner cu thil dangdang hna: pumpak i zuamnak, an minung sinak hna zong an si kho ko men. Sihmanhsehlaw, cu hna cu kan chung a ummi virus a that khotu tak an rak si lo. Kannih Khrihfami hna nih kan virus thahnak dingah kan hman dingmi scanner cu a nung i zeizong vialte a ser dihtu, lawmhnak taktak le vawlei suingun chawva nih a pek khawh lomi chunglei hnangam daihnak taktak le zungzal nunnak a kan petu, kan biakmi kan Pathian lawnglawng asi awk asi. Amah lawnglawng nih kan virus a thah khawh fawn. Biakam Thar chan in kan chim ahcun, cucaah kan Bawipa Jesuh Khrih Kalvary vailam ah a thihnak chan cu asi. Phundang in chim ahcun kan sualnak virus vialte cu kan Bawipa Jesuh Khrih nih a thisen in a kan thenhpiak dih (1 Johan 1:7). Cu caah, Pathian lawnglawng kha kan i tlaih i, kan Bawipa Jesuh Khrih kan ca i a thihnak kha kan nunnak dihlak in kan cohlan i, kan i nunpi lawngah kan chung i virus a thi kho lai. Computer cu virus a um lo lawngah a rianttuaning/a cawlcanghning attha. Cu ve bantukin minung zong kan virus a thian lawngah a dammi kan si kho ve hnga. A ngan a dammi thingkung lawng nih thei ttha a tlai bantuk in kannih zong kan ngan a dam lawngah kan theipar a ttha kho lai i, zapi nih ei khawhmi kan si ve lai (Matt. 7:17-18).

Computer lei thiam pawl nih an chim tawnmi cu scanner pawl hi upgrade lengmang a hau anti. Cu nih a hei fiantermi cu computer scanner pawl hi rikhiah an ngei tinak a si. Sihmanhsehlaw, kannih kan Scanner, zungzal a nungmi kan Pathian, zeihmanh nih a uk khawh lomi cu rikhiahmi pinlei ah a ummi asi bantukin, upgrade a hau lo. ‘Updated Scanner’ asi peng. Cu Updated Scanner tu kha lungtak tein i tlaih i, kan nunnak hi upgrade a hau pengmi asi. Nifa kan nunnak ah zeitlukindah Pathian he pehtlaihnak kan ngeih, zeitlukindah Pathian duhning in kan nun ti tu kha upgrade lengmang kan hau. Kan zumhnak hi a zorchukding asi awk asi lo. A tthangchomi asi awk asi. D.M. Lloyd-Jones nih, “Khrihfa nunnak timi cu a tthangcho i hmai ah a kal zungzalmi asi,” tiah ati. John Sutherland Bonnell zong nih, “Mi pakhatkhat nih Jesuh Khrih cu ka khamhtu taktak asi tiah a zumh ahcun cu a zumhnak nih a Khrihfa sinak a tthanter,” tiah ati.

Cu caah, hi “virus le scanner theology” nih a kan cawnpiakmi hi Khrihfami pumpak pakhat cio kan caah sullam ngei hram ko seh, tiah saduhthah buin ka bia ka donghter. Lawmhnak tampi ka ngei.

Kan biakmi kan Pathian sinin a rami chunglei hnangam, daihnak cu kan zapi te cung cio ah a thar in um hram ko seh! Amen!

Upatnak he,

Siang Chin Tial
Philippines

0 comments:

Post a Comment