Thangthatnak Hla Sa Usih

CIM Zarhpini Caan Hmannak (July 24, 2011)

Caantlaitu: Ngun Thawng Lian

Thawngthachim: Pastor Hrangzel, Ulsan, Korea

Bawi Khrih ah Zumtu Nu le Pa hna,

Caanttha a kan pe tu kan Bawipa Jesuh Khrih minin nan kut kan tlai hna. Pathian Dawtnak, Velngeihnak le daihnak cu nan dihlak cung ah hmun tthan ko seh. CIM thawngtthabia hrawmnak hi www.chininternetministry.org zong ah rel khawh peng asi. Chungtel thar zong sawmchap lengmang hna u sih.

Thlacam piak ding:

• Ram hruaitu hna le upa hna caah, Pathian ttihzahnak le fimnak he ram an hruainak lai
• Khrihfa bu hruaitu, kan Pastor te cio le Upa hna caah
• Ngaihchiatnak le harsatnak tang ah a um mi kan phun hawi hna caah
• Rammui ah thawngtthabia chim in rianttuantu hna caah etc..

Nihin thawngthabia a kan chimtu cu, Korea ram, Ulsan khua ummi, Jeonha Church, International worship in English ah Pastor a ttuan lio mi, Pastor Hrangzel asi. Bawipa nih kan dihlak caah thluachuahnak kan pek piak ko seh.

Bawipa thangtthatnak hla dawh Shout to the Lord ngai pah hna u sih...

Pastor Hrangzel:

Salm 8

Pathian Sunparnak le Minung Lianhngannak

David Hla

Maw BAWIPA, kan BAWIPA,

Na lianngannak cu vawlei cung dihlak ah hin a lang ko!

Nangmah thangṭhatnak hi van tiang a phan i,

2ngakchia le bawhte nih hla in an sak.

Na ral hna khamkhanhnak ah ralhruang na ser i,

na ral le nangmah an huatu hna rak donnak ah ralhau na ser.

3Nangmah na sermi van le an hmun ciote ah na chiahmi thlapa le arfi hna khi ka zoh tikah

4minung he zeidah a si i na hnakkar ah na tenh?

Minung menmen a si mi hi zeidah a si i a zawn na ruah? ti hi ka ruat.

5Nangmah lawnglawng hi a cungah a ummi na si i sunparnak le upatnak cu a lu ah na chinh.

6Na sermi thil vialte a uktu ah na ser I zeizong vialte hna dihlak cung ah khan na chiah:

7tuu le caw le ramlak saram hna,

8va le nga le rili chung thilnung vialte zong an dihlak in a tangah na chiah hna.

9 Maw BAWIPA, kan BAWIPA,

Na lianngannak cu vawlei cung dihlak ah hin a lang ko!

THANGTHATNAK HLA SA USIH

Salm 8:1-9

Ruah lo pi in, CIM ah thawngṭha phuannak caan ṭha pek ka si caah ka lawm. CIM chungtel le thawngṭha rel ding ah cakuang a kau tu, careltu nangmah cung ah ka lawm fawn. Hihin cu, salm phunkhat a si mi thangṭhat hla kong zoh in thawngṭha i hrawng ding ah kan sawm.

Salm 8 hi thangṭhatnak hla a si. Pathian lawnglawng hi a lainngan mi le a sungpar mi BAWIPA a si. Pathian nih a lainhngannak le a sunparnak cu minung a hrawmhnak le minung cu sermithil lak ah cawisan le mithmaingei mi dirhmun pek kan sinak kong ah BAWIPA thangṭhatnak hla a si. Hi hla nih hin, minung cu Pathian kutzung chuak (masterpiece) kan sinak le minung sinak bak in (Pathian tel lo in) sermi thil uktu kan si-lo-nak kha fiang ngai in a chim. Sertu cu BAWIPA a si tiah sunlawih, thangṭhat le upat cu Pathian kutzung chuak a si mi minung kan ilawmhnak hla a si.

A Biatlang (Caang 1a)

Lai Baibal Thiang ah Salm 8 i a biatlang cu “Pathian Sunparnak le Minung Lianhngannak: David Hla” ti a si. Goodnews Bible ta leh mi si dawh a si. Hebrew Baibal, Greek Baibal, le Mirang Biabal nih biatlang a phunphun an pek. English Standard Version (ESV) ah “Na Min cu zeitluk in dah a lainhngan” ti a si. Hebrew Biabal ah “Hla hruaitu caah. Gittith dan in. David Hla” tiah a um. “Hla hruaitu” le “gittith” hi music lei le pui lei biafang an si; an sullam bel a fiang lo. Septuagint (LXX, Sawm Sarih) tiah auh mi Greek Baibal (Biakam Hlun) ah “Hla hruaitu” cu “dongnak” ti in le “gittith” cu “wine-sernak” tiah an leh. LXX hman mi biafang hawih in, Salm 8 hi lothlo pui he a pehtlai mi hla si dawh a si. Rian har a hun dih. Lo chung chuak tisik, anhnah, thlaithar a hun cu. Cu caan ah, minung zawnruat tu BAWIPA cu himnak le hlawhtlinnak petu Pathian a si tiah lunglawm ngai in thangṭhatnak hla a si.

Pathian Sunparnak (Caang 1 le 9)

Salm 8 aa thawknak caang le a donghnak caang hi a khat: “Maw BAWIPA [Yahweh], kan BAWIPA [Adonai], Na lianngannak cu vawlei cung dihlak ah hin a lang ko!” Yahweh le Adonai i an sullam le an thlir mi hi “Maw PATHIAN, kan Bawipa” a si lo ah “Maw BAWIPA, kan Bawipa” tiah leh si seh law a lang kho hnga. Hebrew Pathian, Yahweh, cu van le vawlei ah a sungparmi le a lianngan mi Bawipa a si. Mah khua le ram, mah miphun Pathian lawng (national/local God) si ti lo in van le vawi lei ah a lainngan mi Pathian (universal God) a sinak kha hun langhter in Pathian thangṭhat nak hla a si. Laimi Krifa caah Pathian a fa tuk sual maw? Kan bu, kan dan, le kan biakinn lawng ah Pathian aa phuang ti in kan um sual maw?

PATHIAN thangṭhat thluachuahnak nih salm 8 cu a kilh. Akar lak ah sermi thil hna le minung sining kong ruahnak a um. David cu sermi thil hna an si-ning a fiang deuhdeuh, a khuaruahhar nak a ngan deuhdeuh. Sermi thil kong ah a khuaruah a harnak nih a ruahnak cu a zapi in a dawlh dih kho lo. Sermi thil a zoh tik ah Sertu Pathian a hei cuan. Hi salm nih a hmasater bik le a hmanung bik a ruah mi cu Pathian sunparnak a si. Zei ruahnak nih dah kan nunnak hi a kilh? Kan har nak maw? Kan hlawhtlinnak maw? Minung hmuhtawn mi maw? Pathian sunpar le thangṭhat nak dah?

Minung Lainhngannak (caang 1b-8)

Minung nih Pathian thangṭhatnak le Pathian nih minung cu AMAH lianhngannak ahrawmnak kong kan hmuh. Minung thangṭhatnak nih hin Pathian sinnak ah ṭhatnak a pe in a sunpar ter lo. Thangṭhat a si zawng, si lo zawng ah, Pathian cu Pathian a si ko. Thangṭhatnak cu Pathian nih minung himnak ralhau ah a ser. Cucaah, Pathian thangṭhat cu minung caah kan ralhruang a si. AMAH himnak le lianngan nak caah si lo; a mi hna himnak caah Pathian thangṭhat cu ralkhankam nak a si (Caang 1b-2).

Salm 8 a tungtlang (structure) ah “Minung hi zeidah a si i na hnakkar ah na tenh? Minung menmen a si mi hi zeidah a si i a zawn na ruah?” ti hi a suttung ruahnak a si. Sermi thil lak ah cawisan mi le mithmaipek mi minung kan si. Pathian nih AMAH dirhmun kha minung cu hrawm hlah seh law, lainhngannak dirhmun cu minung ta a si kho hnga maw? Pathian nih a sunparnak le a lianhngan nak kha hrawm hlah seh, minung cu saram he idannak a ngei hnga maw? Minung cu akhat te in hrinmi kan si (“born equal”) ti in minung ikhahnak (equality) le minung tinvo (human right) hi chuah vo (birth right) a si tiah a chim mi zawng kan um. Pathian telh lo in le sermi minung kan sinak (“created equal”) ruah chih lo in ikhahnak le tinvo kong chim le rel cu ke lawng bak in rili tan itimh ban tuk a si. Dawmhtu le hramhnget a ngeih lo caah sau a kal kho lai lo. AMAH hmuisam keng in sermi kan si caah, minung cawisan le mithmaipek kan si; a ruang bel a fiang lo. Cucaah, David cu a khuaruah a har (wonder). “Zeidah na hnakkar ah na tenh i a zawn na ruah?” a ti cu aruang (reason) theih duh ah si lo in, khuaruahhar (wonder) nak ngan he Pathian a thangṭhat tu a si.

Mi kan hun si deuh tik ah, AMAH si lo in mah le mah i cawisan a fawi te ṭheu. Ram ṭha, ram ṭhangcho ah Laimi tam pi kan nung. Cu bantuk ram kan phanh bak in hawinak fim deuh, sang deuh, le thilthei deuh ah i rel in mah le mah isunparh riangmang in mi zeirel lo hmang zawng kan tam. Sual ka phaw hna lo. Minung phung a si. Vawlei chan ti luan dan a si. Nain, cucu Pathain pennak dan a si lo. Zumhnak nunphung zawng a si lo. Mah le mah si lo in AMAH sunparh le thangṭhatnak hla tu sa hna u sih. Salm 8 ruahnak cu Pathian sunpar lianhngannak nih a kilh bantuk in kan nunnak hi Pathian sunpar, lianhngan, le thangṭhatnak nih kilh ve ding ah kan sawm hna.

Cawisan le hlawhtling kan si nak cu lihchim le mihlen nak thawng in a si ah cun, Pathian thangṭhatnak hlah u sih. Sual phaun le ngeihchihnak thla tu cam hmasa uh sih. Harnak le lungfahnak ruang ah phunzai kan duh ah cun Pathian sin ah lungriam te in phunzai thlacam hmasa uh sih. Cu hnuah, Pathian thangṭhatnak hla cu ningcang le lungtak te in kan sa kho lai. Araung cu, thangṭhatnak hla cu hmurkaa le bia men in sak a si lo; Velhlei bia chim in Pathian porh zawng a si fawn lo. Nunnak, thinlung, thlarau le biatak in sak mi hla a si.

Maw PATHIAN, ka Bawipa! Kei hi zeihdah ka si i na hnakkar ah na ka tenh?

Minung menmen a si mi kei hi zeidah ka si i ka zawn na ka ruah?

Hrangzel,

Ulsan, Korea