Fale Sunparnak Cu Pale Hi An Si

CIM Zarhpi Ni Caan Hmannak (June 19, 2011)

Hringtu Pa Ni (Father’s Day)

Khrih ah u le nau, nu le pa hna,

Jesuh Khrih min in nan kut kan in tlaih hna. Pathian thluachuah vanluhnak cu nan zapi cungah tlung ko seh. Nihin cu Hringtu Pa Ni a si. Hringtu pale nan zapi upat kan in pek hna. Nan cungah kan i lawm. Kan biakmi Khuazing Pathian nih lunun ngandamnak le nunsaunak in pe ko hna seh tiah thla kan in campiak hna.

Salm 104:1 Maw ka nunnak, BAWIPA cu thangthat tuah! BAWIPA ka Pathian, zeitluk in dah na lianhngan!

Kan Pathian cu thangthat peng ko usih. Kan nunnak ah thil tha tampi a kan pek. Dawtu le zohkhentu pale a kan petu cu Pathian a si. Pathian cu kan zapi i PA a si.

Nihin caan kan thiahmi kong ah relremlonak a um caah kan pa Rev. Dr. Chum Awi nih 2008 June 15 Hringtu Pa Ni ah thawngtha a rak kan chimhmi kan thlah than.

FALE SUNPARNAK CU PALE HI AN SI

Chum Awi

Bible Cherhchan:

1. Phungthluk Bia 17:6: Tu le fa hi tar hna bawiluchin an si; Fapa hna an sunparnak cu an pa le hi an si.

2. Johan 17:11b: Ka Pa nih a ka pekmi hrai, nganfah innak hrai cu ding loin a um hnga ti ah maw na ka ruah?

Biahmaitthi: Father's Day ahhin fale hna nih pale bia le nawl kan ngaihmi hna langh ter hi kan upatnak hna langh ter a si bik cem. Cuticun Father's Day cu sunlawi ter hna usih. Puai tuah in din he ei he nuamh khi a herh theng lem lo.

Bible chung bia: Kan Bible, Biakam Hlun le Biakam Thar chungah, zei biafang dah tam bik aa ttial, timi hi theih kan duh cio ttheo lai. "Pathian"(God) timi biafang hi voi 4135 aa ttial. "Pa" (Father) timi hi voi 979, "Nu" (Mother) timi hi voi 245 aa ttial. "Fale" (Children) timi hi voi 1803 aa ttial. Pathian kong ttialnak Bible chungah Pathian min cu voi tam bik aa ttial awk hrimhrim a si. A changtu cu fale biafang a si. Cun Pale biafang hi a tam i, nule biafang hi a tlawm lehlam. Fale biafang a tamnak a ruang cu Pathian mit in siseh, hringtu nu le pa mit in siseh, fale nih Sertu le hringtu hna cu dawt lawng a za lo, upat lawng a za lo, an bia le an nawl ngaih hrimhrim hi a bia tuk. Hihi Father's Day lungput a si awk a si.

Judah miphun phungthluk: Phungthluk Bia 17:6 ahcun, Tu le fa hna hi tar hna bawiluchin an si; Fapa hna an sunparnak cu an pa le hi an si, timi a um. Father's Day ti ahhin cun hringtu pale hna ni, ti a si bik. Hringtu pale nih an hrin chin lengmang mi tu le fa, techin fapaar pawl vialte cu pu bik, tar bik caah bawiluchin an si. Fa hring lo minung caah cun suiluchin a um ti lo. Fapa hna sunparnak cu pa le hi an si, tiah phung an thluk ahhin Judah miphun nih an duh cemmi cu: hringtu pa sinin fapa hna nih vawlei ahhin an duh a tling, an karhcho, saduhthah le lawmhnak a tling i, cu sunparnak vialte cu hringtu pale nih an chuahpimi, an sermi, fapa hna an roh taakmi an si, ti duhnak a si. Sunparnak a petu pa cu upat lo a wk a ttha lo. A bia ngaih lo awk a ttha lo. A nawl ngaih lo awk a ttha lo.

Jesuh Khrih nih Sertu a Pa upatnak a pekning: Jesuh hi a pa Joseph lehtama ttuannak ah fel taktak in a rak ttuan ve mi a si. Pathian Fapa a si caah a Pa rian ttuan dingin Thlarau nih auh a si hnu ahcun, a pa Joseph naakin a Pa Pathian bia kha a zulh. A nawl a ngaih. Cucaah a nun chung vialte minung hna nih a Pa duhnak an theih i, an nun pi i, Pathian duhning in an nun khawhnak ding caah zing in zan tiang cawn piaknak, phungbia chim, mi dam ter, khuaruahhar ser, leirawitu hna zong ttihlo, tlaih zong ngamh, tazacuai zong ah kaam lo, vailamtahnak ah thah zong curdu lo tein a rak um. A Pa kha zeitluk in dah a sunhlawih, a Pa sunparnak kha zeitluk in dah a fian ter, timi hi a langh ternak a zawnte a um. A lungthin dihlak in a Pa bia le nawl a ngaih, timi cu Thawngtth abia Johan 18 chung rel ahhin a fiang. Jesuh Khrih cu Jerusalem khua pawng ah tlaih ding in an kawl, an duum, an hun heel lioah khan zultu Peter bantuk kha thinhung le therphang in an um i, Jesuh pawng ah a ra mi Tlangbawi ngan salpa, a min Malkhas timi pa kha Peter nih a vainam aa zuh riangmang i, a hnakhaw tla ko, a tuk. Hilio caanah Jesuh nih Peter sinah a chimmi bia cu: Na nam kha a kawng ah sawh tthan. Ka Pa nih a ka pekmi hrai, nganfah innak hrai cu ding loin a um hnga ti ah maw na ka ruah? tiah a ti. Cucu a sullam a um: Ka Pa Pathian nih minung vialte an sualnak an i ngaihchih i, Sertu le Khamhtu Pathian an hngalh khawhnak caah vailamtah zohchia thahnak luat le hrial cu a duh lai, tiah maw na ka ruah? tinak a si. Ka Pa nih a ka pekmi hrai cu ka din hrimhrim a hau, tiah ati duhnak a si. A sullam cu vailamtahnak cu ka in hrimhrim a hau, ti a si. A rua ng cu misual khamh awk caah a si. A Pa nih a rak timh cangmi kha a Fapa nih thihnak a si zong ah a hrial duh hrimhrim lo. Hitihin a Pa sunparnak a langh ter i, cuticun a Fapa nih suiluchin aa chinh ve.

Fapatlau caah Father's Day a um kho lo: Bible chung fapatlau pa a tlau lioah khan Father's Day a caah a um kho lo. A pa dawtnak thei loin amah duhnak lawnglawng he a co hnga dingmi a pa ro chawva vialte hloh le deen khawh kha aa kalpimi a si. Inn ah a ummi a u pa cu hringtu a pa inn le lo vialte tthatein zohkhenh, karhcho ter, pa bia ngaih in a um zungzal caah Father's Day cu kumtin a tuah peng. A naupa cu a pa chawva vialte a sawksaam dih hnu le ei awk a ngeih ti lo, thih aa timh hnu ah, a pa sinah sual ngaihchihnak he a kir kha, Father's Day tuah ah a rak kir a si. Kum tampi Father's Day tuah loin a um hnu ah ngaihthiammi fapa ceote a si.

Chinmi hna caah Father's Day: Chin miphun kan pu le kan pa hna cu upat awk tlak taktak an rak si. Anmah tlakmi ram huhphenh, an ngeihmi innchungkhar le fanu le fapa le chaw le va zohkhenh le fimtawl, inn le lo rianh le mulhtlorh le ttamh, ciin le thlaak vui ter le kilven, sakah le sawmtuk, fanu le fapa sunlawi ter, ti vialte hi an rak tloh lo. Cucu pumpaak kan nu le kan pa cio an si caah kan upat naak hna cu a si. Kan sunparnak cu an si hrimhrim. Ramdang kan phanh hnu ah hringtu pa le kan upatnak hna cu dawtnak in kan i zohkhenhmi a si bik men lai. Chin miphun nih hringtu pale kan upat le sunparnak kan pek khawhnak caah thil 3 kan tuah a hau.

Pakhatnak cu kan Chinram a hmunh i Chin miphun a tlau lo nak caah kan innchungkhar thok in kan pengtlang le kan ram le miphun caah a phun kip in bawmh a hau. Cucu Israel miphun le Israel ram a dir khawhnak caah vawleicung Jews miphun vialte hmunkhat ah an dir bantuk khi kan si awk a si ko. Tahchunhnak ah Chin National Front le Chin Human Rights Organization rian ttuannak hna hi biapi taktak in kan chiah awk a si. Hi lawnglawng ah Father's Day kan tuah peng a si hnga.

Pahnihnak cu Sertu Pathian khamhnak Thawngtthabia cawnpiak le hruainak phung zul in kan pumpaak, kan innchungkhar le kan khua cioah sualnak le thil tthalo a chuah tertu satan ral doh cio awk a si. Bianabia ah Pathian ttanhnak caah umnak cioah bu le pumhnak tuah cio ahcun a bu rian ttuannak cu san a tlai cemmi a si. Bu zong ah tel lo, khua kip ah a paak deuh in mah duhmi pawcawmnak kawl, hawi le bu pehtlaih lo in um ahcun santlai lo dirhmun, fapatlau dirhmun a si ko.

Pathumnak cu fimthiamnak le ngeihchiah kawlhawl in vawleicung ramkip ah hawikom le dawtu minung tampi ngeih a hau. Bianabia ah Tuluk miphun hi cawnnak ah a thiam bik, kawlhawl lei ah a rum bik an si fawn. Hawikom an ngei i dawtu an ngeih caah vawlei pi hi anmah ta dengmang a si cang.

* Thawngtha a kan chimtu Rev. Dr. Chum Awi cungah lawmhnak nganpi kan ngei.

CIM