Chin Internet Ministry: February 26, 2012

Chin Internet Ministry Caanhmannak

(February 26, 2012) 

Caanhmannak Hruaitu  : Danny Bawi Thianhlun

Thawngṭha Chimtu       : Rev. Rollin Van Bik

Vawlei khuaza ummi zumtu unau hna,

CIM nih lawmhnak he Bawi Khrih min in nan kut kan in tlaih hna. Khrih sinin arami lawmhnak le hnangam daihnak cu zumtu pumpak nan cungah ah le nan innchungkhar cio cungah a thar in um hram seh. 1999 in February 19, 2012 tiang CIM rianṭuannak ah lam a kan hruai i thluachuahnak a kan petu kan Biakmi Pathian a min kan thangṭhat.

Baibal Cathiang Relnak: “Ka bia cu van in a rung tlami ruah le hawhra bantuk a si lai. Ruah le hawhra nih cun, van ah kir ṭhan tiloin vawlei kha an hnawnter i thlaici kha an khohter i an ṭhanter i tuhtu kha rawl an pek hna.  Cu bantuk cu ka kaa in a chuakmi bia cu a si ve lai- ka sinah a lawngin a ra kir ṭhan lai lo, tuah seh tiah ka fialmi kha a tlolh lai lo i ka thlahhnawh chanmi thil ah khan a tlam a tling lai.” (Isaiah 55:10-11)

Thlacam Cahnak:

1.            CIM chungṭuan Pastor Lal Cung Awi i hringtu apa Rev. Vai Al nih February 16, 2012 ah Hakha sizungpi ah a kan liam tak. Pastor Lal Cung Awi le innchungkhar caah siseh, hmun dang kaa dang i a ummi cingla rualchan sahlawh hna caah thlacamnak in bawm hna usih.

2.            Chin miphun karlak ah rualremnak le dawtnak a um khawh taktak nak ding caah thlacam hna usih.

3.            Kan ram nih a hmanmi le a hmunmi thlennak taktak kan hmuhnak lai.

4.            Vawlei khuaza ummi Khrihfabu le Khrihfa biaknak lei rianṭuantu hna caah.

5.            Ram le miphun ṭhatnak le ṭhanchonak caah a lamkip in rianṭuantu hna caah.

6.            CIM rianṭuannak caah le rianṭuantu hna caah thluachuah hal piak hna usih. 

Thawngṭha Chimtu Kong: Tuni thawngṭha a kan chimtu cu Chin miphun kan caah Pathian nih khuaruahhar in pa can dirhmun ah thluachuahnak a kan pekmi Rev.Dr. Van Bik (Tleicia) i a fapa Rev. Rollin Van Bik asi. Cawnnak lei ah, 1984 ah Rangoon Univeristy in BA (Hisotry) siseh, 1990 ah India ram ummi Serampore College in BD siseh, 1997 ah American Baptist Seminary of the West, Berkeley, CA in M.Div siseh, a dih. Rianṭuannak lei ahcun, 1990 (Kum dih lai) in 1993 kum dongh lai tiang Immanuel Baptist Church (Hakha) ah pastor dirhmun in siseh, 2002 in 2003 tiang Chin Baptist Mission Church (Maryland) ah pastor dirhmun in siseh, rian a ṭuanmi asi. Atu-ah Lai Baptist Church (Maryland) ah caantling pastor dirhmun rian a ṭuan cuahmah mi kan u/pa pakhat asi. Atu bantukin CIM ah thawngṭha a kan chimh caah a cungah lunglawmhnak tampi kan ngei i kan Biakmi Pathian tunih a rianṭuannak ah siseh, a innchungkhar le an Khrihfabu caah thluachuahnak pe chin ko seh.

Rev. Rollin Van Bik

Thawngṭha Chimnak:

Phungchimnak Ca-ah Thimmi Baibal: Luka 5: 17 - 26

Pumsa damnak hi zeitluk in dah kan herh ti cu chim hau lo asi. Kan herh ning  kan vun i fian  nak zawn ah hin, midang bawmh kan herh zia zong fiang khun in kan hun hngalh nak asi tawn. Pumsa damnak ca-ah tiin a phunphun kan tuah mi a um ko lai i, cu hna cu a ttha hnem mi zong ansi dih ko hna lai. Sihmanhsehlaw pumpak in kan tuah khawh mizat lawng nih, a zaa in damnak a chuah pi kho tawn lo i, midang bawmh nak lo cun asi khawh lo caan a um lengmang. Cu bantuk caan hna cu, minung kan si nak ah hin, kan duh lo ngai mi zong asi men ko lai. Aho bawmh hmanh a herh lomi si kha kan duh deuh ning cio asi tawn ko.  

Sihmanhsehlaw pumpak kan si ning nih a tlinh khawh lengmang lo ca-ah, pumpak kan hmuh khawh mi hlei in, hmuh khawh ning a um a herh tawn lengmang i, cutik ah cun kan pawngkam a um mi kan minung hoi hna nih an rak kan hmuh piak ning kha biapi ngai arak sitawn leng mang. Cu an kan hmuh piak ning in, zuam nak an chuah mi nih ‘zumhnak’ timi a sullam zong a hun fianter tawn ning cu asi.

Tutan Baibal ca caang kan rel mi nih a kan chimh mi tuanbia chung ah hin, fiang ngai in a lang mi cu, mizeng pa nih damnak a hmuh khawh nak ding ca-ah, bawmhnak a herh ning hi asi. Cu a herh ning cu, a pawngkam a um mi hna nih a ruah piak zia an thiam deuh ning zong fiang ngai in a kan chimh fawn. Bawmhnak timi hi a phunphun in vun zoh usih law… phun pakhat khat ca-ah bawmhnak kan herh mi nih mizeng pa bantuk in tho kho lolak in a kan tuaitam can a um lengmang tawn. Cu bantuk can ah cun, a biapi ngai mi cu, kan pawngkam a um mi hna nih kan herh ning an kan hmuh piak thiam hi a biapi ngaingai mi asi lengmang. Tho kho lo in tuaitam nak a sau nawn tik ah cun, thazaang hoi a der chin lengmang i, mah tein cawlcangh thiam nak ding zong ruat kho loin um asi tawn lengmang ko. Cu bantuk um tu ning cu, mizeng pa hmanthlak nih hin a fianter ngai mi pakhat asi. Cu tik ah, bawmh hau loin um duh nak lungthin faktuk in kan neih nak nih, kan pawngkam minung hoi hna nih kan herh ning an hmuh thiam deuh zia kha, a kan cohlan ter khawh lo ah cun, kan ca-ah dam nak a har ngai ding asi ko hnga.

Tahchunh nak bantuk in vunchim ah cun, Kawlram ah tuaitamnak nih sau tuk a kan ciah tik ah, kan hmuh khawh mi thil a tlawm ngai i, kan ruah khawh ning zong a thazaang a der ngai. Cutikah, kan pawngkam a um mi hna nih, voitampi cu kan herh ning hi fiang deuh in an kan hmuh piak khawh i, an kan ruah piak khawh deuh tawn. Cu ca-ah cun, kan pawngkam minung hoi hna nih an kan ruah piak ning le, an kan tuaktan piak ning hna hi, a chelchan ah cun cohlan awk ah a herh ngai mi asi i,  kan cohlan khawh nak nih kan ca-ah a herh mi damnak lei ah a kan hruai deuh tawn taktak fawn.

Mizeng pa a dam khawh nak ding ca-ah, a pawngkam a minung hoi hna nih an tuaktan piak ning hi a biapit deuh ning, hi tuanbia nih hin a vun langhter duh ngai mi thil pakhat asi. Mizeng pa nih a ruah ning, biapi in hi tuanbia chung ah hin chim mi a um lo. A pawng kam a um mi a minung hoi hna nih an tuaktan piak ning in zeitin dah an zuam piak ning asi titu hi biapi deuh in chim duh mi cu asi.

An tuaktan piak ning hi, vun zoh hmanh usih law, an rak thiam ngai ti zong a fiang. Jesuh Khrih hmaika an phanh pi khawh nak ding ah, mi inncung lung tlap an tthial timi hi, fawi telek in rak tuah mi cu asi theng lai lo. Cu bantuk in inncung lung tlap tthial ding rak ruah thiam le a tthial ning rak thiam hrim zong kha a rak herh ve mi cu asi hrimhrim. Cucu mizeng pa nih, a zeng mi asi leh cuta, amah tein tuaktan khawh nak thazaang a nei lo. Cu ca-ah cun hi tuanbia chung hin fiang ngai in Jesuh Khrih nih langhter a duh mi cu, cubantuk i zuam piak nak le i tuaktak piak nak cu ‘zumhnak’ timi a sullam a langh ning asi ko tihi asi. Cu ti thil umtu ning chung cun “Jesuh nih zeitluk in dah an zumh tikha a hmuh…(Lk. 5:20).” Mizeng  pa a bawmtu hna,  Jesuh nih arak hmuh ning hna kha, mizeng pa dam nak ca-ah biapi ngai arak si ticu a fiang.  A kan tuaktak piaktu hna le a kan ruahpi tu hna pawl kha minih zeitin dah anrak hmuh hna ning asi tihi dam nak ca-ah hin arak biapi ngai tawn ko. Tahchunh nak bantuk in vun chim ah cun, Sibawi (Medical doctor) nih kan ngam dam nak kong a kan tuaktan piak ning cu, midang zong nih biapi ngai in an lak ding mi thil asi ko lai.

Mizeng pa hi Jesuh hmai an phanh pi khawh tikah, Jesuh nih a dam ter tiah a tawinak in kan vun chim kolai. Cu tik ah, a pawng kam i a um ve mi hna Phungbia cawnpiak tu le Farasi mi hna cu an lung a tling ve hoi lo ti asi. Hika zawn ah hin, kan ruah awk a herh ngai mi cu, Phungbia cawnpiak tu hna le Farasi mi hna nih hin mizeng pa a dam ding kha an duh loh tinak si loin, Jesuh nih a dam ter ning tu ah khan an lung a tling lo tinak tu asi. Hika zawn ah hin, a fiang ngai mi cu, Jesuh nih hin mizeng pa dam lo nak a hram kha zeidah asi tikha fiang tein a theih tik ah, mizeng pa dam khawh nak ding ca-ah, thil a tuah ding ning hi, mizeimaw zat lungtlin lonak a chuahpi tucu asi kho ve ti zong a theih chih mi asi hrim ko lai.

Kan hnulei deuh ah khan, CNN nih Bill Gate kha interview an tuah i an hal mi cu, “atu bantuk har can lio ah hin abik in mino deuh pawl nih zei an tuah ah dah a ttha bik lai tiah na ruah” tiah an hal mi a leh nak hna cu, “atu lio bantuk harcan lio ah hin abik in mino deuh pawl nih tuah awk ah a herh bikmi asi ko rua tiah kei ka ruah mi cu fimthiam cawnnak lei ah fakpi in i zuam hna seh ti hi asi ko” tiah arak leh hna. Harsat lio can ah fimthiam cawnnak lei i thazaang pek cu a har ngai ding cu asi ko nan, cu lo cun harsat nak chung lila zong cun chuah awk zong a ttha lomi asi kho men ko. Jesuh zong nih hin, mizeng pa a ttemttawn tucu, amah mizeng pa a ruah ning lila asi zia kha fiang tein a theih tik ah, cu ttemttawn nak cun ngaihthiam nak in a hun chuah ter hnu lawng ah mizeng pa zong cu dam nak a hmu.

Jesuh nih mizeng pa a hun dam ter tik ah hin, a zen nak a dam zia kha, amah mizeng pa hrimhrim nih aa fian a herh kha fiang tein a langhter.  Jesuh nih a fial mi cu, amah mizeng pa an rak zawnh tawn nak ihkhun kha mizeng pa nih i cawi in, inn ah ttin a fial. Hihi mizeng pa nih a rak tuah khawh bal lomi asi. A fiang mi cu, Jesuh hmai kan phanh tik ah dam nak kan hmu i, kan mah tein kan rak i tuah khawh bal lomi zong kha, kan tuah ding ah Jesuh nih akan fial ve taktak ko tinak asi.

Mizeng pa hi Jesuh nih a fial bantuk cun, an zawnhnak ihkhun cu amah tein aa cawi i Pathian thangtthat pah in inn ah a ttin ti asi. A celchan ah cun, dam ter kan sinak zawn ah hin, kan mah tein kan i cawi a herh mi thil cawi an kan fial ve tik ah, Pathian kan thangtthat khawh lo can a tam ngai tawn. Sihmanhsehlaw zumtu kan sinak a fian ve nak cu, kan i khinh mi he inn ah kan ttin tik ah Pathian thangtthat pah in kan ttin ve nak hi asi.

Hleice ruah awk: Jesuh hmai na phanh i dam ter nasi tik ah, naa rak khinh khawh ballo mi zong khinh fial nasi ko lai.