Lunglawmh Chim Kan Bau Ko Rua

CIM Zarhpi Ni Caan Hmannak (November 28, 2010)

Caan hmangtu: Thomas Cung Bik

“1Vawlei mi vialte hna, lunglawm in BAWIPA cu hla in thangṭhat u! 2 BAWIPA cu lunglawm tein bia u law lunglawmhnak hla he a hmai ah cun ra chuak u. 3 BAWIPA cu Pathian a si kha zeitik hmanh ah philh hlah u! A kan sertu cu amah a si i kannih cu amah ta kan si; a mi kan si i a tuurun kan si. 4 A kutka chungah cun lawmhnak he lut tuah u, a tual ah cun thangṭhatnak hla he lut tuah u; amah cu lawm u law thangṭhat tuah u. 5 BAWIPA cu a ṭha; a fekmi a dawtnak cu zungzal in a hmun, zumhawktlak a sinak cu chan vialte tiangin a hmun.” (Salm 100)

Khuazing Pathian cu a tha, a dawtnak a hmun. Cucaah, a sinah lawmhnak chim hna usih! Nihin ah thawngtha bia kan i ruahti khawhmi hi, Pathian thawngin a si. Nihin tiang ei awk le din awk dong cat lo tein kan hmuh khawhmi hi Pathian thawngin a si. Dawtu le bawmchantu a kan petu zong Pathian a si. Pathian a min thangthat si ko seh!

Thla kan cam dingmi:

• Siangbawi Dr. Cope Lairam ah rian a rak tuan kum 100 tlinnak puai zawh ah a kal i, mawtaw in an rilh ruangah thihnak a tongmi chungkhar caah thlacam usih. Cun, aa hliam i sizung ah a phanmi hna nih damnak an hmuh than nakhnga thlacam piak hna usih.
• St. Paul, MN ah a ummi Pu Bual Hre le Pi Biak Sung (Hakha peng Farrawn khuami) i an fanu Nu Hoi Taang (kum 16) caah thlacam piak hna usih. Atu hi St. Paul Children's Hospital PICU ah an chiah i, a cei ngai an ti. A zawtnak hi Lupus an ti.
• Laitlang ah le ka dang hmundang ah ngaihchiatnak le damlonak a tongmi hna caah thlacam hna usih.
• Kan miphun le kan Khrihfabu, a kan hruaitu hna caah thlacam hna usih.
• Pathian thawngtha chim rian a tuanmi hna caah thlacam hna usih.

Nihin hi caan thiahmi kong ah laklawhnak te a um caah, keimah nih caan ka vun tlaih thannak a si. Kan zapi ruah ti dingin chim ka duhmi cu "Lunglawmh chim kan bau ko rua" tihi a si.

Lunglawmh Chim Kan Bau Ko Rua

Baibal relnak: Luka 17:11-19

11Jesuh cu Jerusalem khua lei i a kalpah ah khan Samaria le Galilee karlak in a kal. 12Khua pakhat chungah hin a va lut i cuka ah cun thinghmuimi pahra an rak um i cu hna nih cun an rak ton. Lamhlatpi khin an dir i, 13“Jesuh Bawipa, kan zaangfah tuah,” tiah an au. 14Jesuh nih cun a hmuh hna i, “Va kal u law tlangbawi nih khan rak in zoh hna seh,” tiah a ti hna. An kalpah cun lampi ah cun an thiang. 15An lak i pakhat cu ka dam cang ti a hngalh tikah khan a ra kir i Pathian kha fak piin a thangṭhat. 16Jesuh ke hram ah khan vawlei ah a bawk i Jesuh cu a lawmh. Cu pa cu Samaria mi a si. 17Jesuh nih aa thawh i, “An pahra ningin an dam lo maw? Pakua tah khuazei ah dah an si kun? 18Annih zong ra kir in Pathian kha an thangṭhat kho lo maw? Hi ramdang mipa lawng hi maw a ra kho?” tiah a ti. 19Cun Jesuh nih amah cu a thawh i, “Tho law kal tuah; na zumhnak nih an damter cang,” tiah a ti.

Hla phuahtu nih cun “A sin lunglawmh chim kan bau ko rua” a ti. Pathian sinah, kan hawi sinah lunglawmh chim kan bau sual maw?

U le nau, tha tein ruat ve hmanh u

Bawipa thluachuah hi rel zia kan thiam maw

A kan pekmi laksawng phunkip chungin

A sin lunglawmh biachimkan bau ko rua.

Thinghmui zawtnak a ngeimi pahra kong hi Luka chung lawngah kan hmuh. Jesuh cu Jerusalem lei ah a kal. Lampi ah khua pakhat chungah a va lut i cuka hmun ahcun thinghmuimi pahra an rak um. Cu hna nih cun Jesuh cu “an rak ton.” Luka nih a chimning cun, lamhlatpi ah an dir, a ti. “Lamhlat pi khin an dir” a timi hi Judahmi an phung ningin a si (Lev 13:46; Num 5:2-3). Thinghmui zawtnak a ngeimi cu a thiang lo tiah ruah an si caah, riahhmun (mi zapi umnak) a lengah umter an si. Harnak an tonnak hmun, an vaan sannak hmun in Jesuh cu an rak ton. “Jesuh Bawipa, kan zaangfah tuah” tiah an au (Lk 17:13). Thinghmuimi hna bantuk in Pathian sinah “kan zaangfah ko” tiah voi zeizat ko dah kan au bal cang? Ruat than hna hmanh usih!

Jesuh nih cun a hmuh hna tikah “va kal ulaw tlangbawi nih khan rak in zoh hna seh” tiah a ti hna. “Tlangbawi nih khan rak in zoh hna seh” a timi zong hi Judahmi an phung ning a si thiam (Lev 13:2-8; 14:2-3). A chimh hna bantuk in an kal colh. An kalpah ah cun an thiang (Lk 17:14). Biakam Hlun ah Elisha nih Naaman a damternak kan hmuh. Naaman nih cun fawile bai in a rak duh lo. Biasi a phai len ta. A hnu bikah profet chimmi a zulh tikah damnak a rak hmuh than (2 Siang 5:1-14).

Hika zawn ah thil pahnih langhter ka duh:

• Jesuh nih tuah u tiah a fialmi hna kha an zapi in an tuahmi hi a si. Aho hmanh nih tlangbawi sin ahcun kan thian tik lawngah pei kal awk a that cu, an ti lo.
• Harnak an tonnak hmun ahcun an lung aa rual ngaingai. Aho hmanh biasi an phai lo. Aruang cu damnak hmuh an duh cio caah a si. Jesuh nih tlangbawi sinah kal ulaw rak in zoh hna seh a ti tik zong ah aho nih an al lo. An tuah colh ko.

Nain, cu ka ahcun kan tuanbia a dong lo. Tlangbawi sinah an kalpah ah lampi ah an dam. Luka nih cun “an lak i pakhat cu ka dam cang ti a hngalh tikah khan a ra kir” a ti. Jesuh sin a phanh tikah thil pahnih a tuah. Cucu kan Bawipa Jesuh Khrih nih cawnpiak a kan duhmi a si tiah zumhnak ka ngei:

• Pathian kha fak piin a thangthat (Lk 17:15).
• Jesuh ke hram ah khan vawlei ah a bawk i Jesuh cu a lawmh (Lk 17:16).

Jesuh sinah a rak kir than i, Pathian a thangthat i, Jesuh sinah lawmhnak a chimmi hi Samaria mi a si. Hi nih thil dang ruahchap ding a kan pek. Tuanbia umtuning ah, Judahmi le Samaria mi cu aa rem lo ngaimi an si. Judahmi nih hin Samaria mi hna an umnak pal pah hi an duh lo ngaimi, an hrial tawnmi a si. Samaria mi cu thi thiang lo, biaknak ah zumh tlak lo an si tiah an rak ruah hna, Judahmi nih. Kan tuanbia ahcun thinghmui pahra an um ti cu hna lakah Samaria mi aa tel tihi a si. Harnak an ton tikah cun Judahmi pakua nih Samaria pa cu an rak cohlan ve ko, an sinah umnak nawl an rak pek ko. Harnak ton lio ahcun aa ralmi hmanh an i daw, an ti tawnmi hi, hika ahcun a lang. Zei cah dah pakhat le pakhat pei an i herh cu!

Jesuh nih a rak kirmi hi pakhat lawng a si caah le Samaria mi a si caah biahalnak pali bak te a chim: “An pahra ningin an dam lo maw? Pakua tah khuazei ah dah an si kun? Annih zong ra kir in Pathian kha an thangthat kho lo maw? Hi ramdang mipa lawng hi maw a ra kho?” (Lk 17:17-18). Nihin ah Jesuh nih a takpum in kan sinah um rih sehlaw, a cunglei biahalnak hi hitihin a kan hal ve men lai dah: “Nannih tah nan dam lo maw? Khuazei ah dah nan si dih? Nannih zong rak kir in Pathian kha nan thangthat kho lo maw? Zei caah dah midang lawng nih Pathian sinah lawmhnak an chim, nan ra kho lo maw?” Zei tin dah kan leh cio hnga?

Kan nunnak ah, harnak chungin Bawipa cu, kan zaangfah ko tiah kan nawl. A kan zaangfah taktak. Sihmanhsehlaw, thluachuahnak kan don taktak tikah a sinah lawmhnak chim kan bau theo tawn. Hlaphuahtu nih cun “a sin lunglawmh chim kan bau ko rua” a ti. Pathian sinah lawmhnak chim kan bau tak ko rua! Jesuh nih cun mipa cu “Tho law kal tuah; na zumhnak nih an damter cang” tiah a ti. “An damter cang” timi hi an tialnak Greek holh umtuning ah “an khamh cang” ti zong ah leh khawh a si.

Warren W. Wiersbe nih cun, “An dam ti an i hngalh in i fonh riangmang in hlasabu an ser i, Salm 103 hi an sak ti hna ding a si!” a ti. A hman ngaingai. Sihmanhsehlaw, pakua hna cu an rak kir ti lo. Pakhat lawng nih a rak kir i Pathian a thangthat, Jesuh sinah lawmhnak a chim. Hi hna pakua hi kan mawhchiat hna ngam ding a si lo. Kan nunnak ah kan comi thluachuah hi a si awk a si ko (for granted) tiah ruah in Pathian sinah lunglawmhnak chim kan tlolh hi voi zeizat ko dah a si cang hnga? Caan tampi ahcun kan donmi thluachuahnak ah kan i lawm i, thluachuah laksawng a kan petu Pathian kan philh tawn.

Wiersbe nih cun “Thlacam ahcun kan khul a rang nain, thangthat ahcun kan nuar” (we are quick to pray but slow to praise) tiah a ti. A hman tuk hringhran. Keimah ko hi ka si bik rua lai dah! Bawmhhal ahcun kan khul a rang nain, lunglawmhnak chim ahcun kan nuar tuk. Kan tlolh caan a tam. Samaria pa cu Jesuh sinah a rak kir tikah taksa in damnak a hmuh lawng si loin thlarau khamhnak zong a hmuh chih (“your faith has saved you” tiah Jesuh nih a ti).

Dawtmi ka u le ka nau hna, “Kaa lawm” (Thank-you) timi cu biafang pahnih te lawng a si ko. Nain, ziah chim kan i harh tuk hnga? Thinghmui zawtnak in a zawmi pahra cu Jesuh nih a damter hna. Sihmanhsehlaw, pakhat lawng a rak kir i, “Pathian kha fakpi in a thangthat” i “Jesuh cu a lawmh.” Lunglawmhnak chim kan bau tuk sual maw? Pathian sinah lawmhnak chim kan bau maw? Kan minung hawi sinah lawmhnak chim kan bau maw?

Kan biakmi Khuazing Pathian nih thluachuahnak in pe cio ko hna seh!

Kaa lawm,

Thomas Cung Bik

Philadelphia